во́бмельгам, прысл.

Абл. Імгненна. Бацька і дзед не дазвалялі мне быць каля маці. Аднак, калі іх не было ў хаце, я хуценька скідаў світку і вобмельгам кідаўся на печ. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

насвары́цца, ‑сваруся, ‑сварышся, ‑сварыцца; зак., на каго і без дап.

Выказаць рэзкімі словамі сваё нездавальненне кім‑н. [Аксіння] думала, бацька накрычыць на .. [сына], насварыцца, а ён пасмяяўся і хоць бы што. Ракітны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наспе́х, прысл.

Спяшаючыся, паспешліва. Умыўшыся, Даніла наспех паснедаў і выйшаў на двор. Краўчанка. Часам бацька перасылаў дадому наспех напісаную пісульку. Даніленка. Камандзіры сабраліся на нараду каля наспех зробленага будана. Федасеенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нерва́цыя, ‑і, ж.

1. Спец. Размеркаванне жылак на пласцінках лісцяў і крылах насякомых; жылкаванне.

2. Уст. Нервовае расстройства. Бацька змоўк, анямеў, толькі калаціўся ад нервацыі дробненька, як у трасцы... Гарэцкі.

[Фр. nervation — размеркаванне жылак у лістах.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папо́ўства, ‑а, м.

Разм. Занятак, пасада папа. Бацька .. [Сяргея Антонавіча] быў папом і хацеў да папоўства прыгатаваць сына і таму аддаў яго, пасля чатырох год гімназіі, у навучанне ў духоўную семінарыю. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прамаршырава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак.

1. Прайсці маршам, ваенным ці спартыўным крокам. Анечка, захопленая гульнёю, прамаршыравала вакол стала, за ёй Надзейка, бацька. Паслядовіч.

2. Маршыраваць некаторы час. Прамаршыраваць дзве гадзіны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хе, выкл.

Разм. Ужываецца для перадачы кароткага жартаўлівага, часам іранічнага смяшку. — Хе, — пасміхаецца бацька. — Большая марока — сад вырасціць, сілу яму даць. Ракітны. [Мяснікоў:] — А дзетак не прыбавілася? [Касач:] — Хе! Чаму не! Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ба́цькаўшчына

1. Месца, сядзіба, вуліца, нас. п., краіна, дзе нарадзіўся чалавек (Нясв., Слаўг.).

2. Бацькавы ўладанні, месца, дзе бацька жыў, працаваў; бацькава спадчына (Грыг. 1850, Нясв., Слаўг.). Тое ж ба́шчына, ба́цыачына (Грыг. 1850), ба́цьківі́на́, ба́цькаві́на (Слаўг.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

Vter

m -s, Väter

1) ба́цька

er ist der gnze [libhaftige] ~ — ён уве́сь у ба́цьку

er ist sinem ~ wie aus dem Gescht geschntten — ён вы́літы ба́цька, ён ко́пія ба́цькі

2) pl прабацькі́, про́дкі, бацькі́

◊ er wrde zu sinen Vätern versmmelt ≅ разм., уст. ён адпра́віўся на той свет, ён памёр

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

spit1 [spɪt] n.

1. слі́на

2. пляво́к

3. дро́бны дождж або́ снег; імжа́

be the dead spit of smb. быць ве́льмі падо́бным да каго́-н., быць ко́піяй каго́-н.;

He’s the very spit (and image) of his father. Ён выліты бацька.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)