вы́рабіцца, ‑блюся, ‑бішся, ‑біцца; зак.
1. Набыць пэўныя асаблівасці ў працэсе вытворчасці, работы. Шкура добра вырабілася.
2. Разм. Запэцкацца. Вырабіцца ў сажу.
3. Разм. Выйсці, выбрацца са складанага становішча; выкруціцца. [Калатухін:] — Ну, ледзь вырабіўся! Амаль з пасткі! Амаль не схапілі за руку! Мележ. // Вызваліцца ад каго‑, чаго‑н. Сымон, вырабіўшыся з-пад Мікіты, схапіў кабылу за аброць. Брыль.
4. Напрацавацца, нарабіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аднапу́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так, ж.
Чыгуначны шлях з аднаго пуці. Рэйкі ўезджанай аднапуткі беглі па жвіры амаль на ўзроўні зямлі. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дако́рлівасць, ‑і, ж.
Тое, што і дакор. Позіркамі, у якіх былі і надзея, і дакорлівасць, і амаль што абурэнне, .. [Валя] акінула фае — Паўла не было. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
не́вуцкі, ‑ая, ‑ае.
Які ўласцівы невукам, неадукаваным людзям. Тлумачэнні і заўвагі [гіда] былі амаль заўсёды банальныя і блытаныя, а часам проста недарэчныя і невуцкія. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сапра́навы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да сапрана; прызначаны для сапрана. Сапранавая партыя. □ Рогат у Васільева быў топкі, фальцэтны, з высокімі, амаль сапранавымі пералівамі. Мікуліч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цяглавы́, ‑ая, ‑ое.
1. Гіст. Абкладзены цяглом. Цяглавая гаспадарка.
2. Прызначаны для цягі, перавозкі чаго‑н. [Васіль] перакінуў на перавозку снапоў амаль усю цяглавую сілу. Шашкоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шпіля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак., каго.
Разм. Дапякаць, дакараць каго‑н., падколваць. Амаль усіх мужоў жонкі шпіляюць на людзях, злосна ці кпліва, Мілана — ніколі. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Карбава́ць ’рабіць зарубкі’ (ТСБМ), укр. карбувати ’тс’ запазычанні з польск. karbować ’тс’. Дзеяслоў не з’яўляецца адыменным дэрыватам папярэдняй лексемы. На беларускай моўнай глебе лексема карб (гл.) амаль толькі ў спецыфічным значэнні, таму яе можна разглядаць як другасную адносна карбаваць (Слаўскі, 2, 70).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Натальмаху́ ’няёмка, нязручна’: Ехаў натальмаху (Сцяшк. Сл.), трымаць натальмаху ’не датыкаючыся (да чаго-небудзь)’ (Сцяц.). Няясна, магчыма да тыльма ’бабка ў каня’, на тальмах (ехаць) ’ледзь трымаючыся (ехаць)’, параўн. (ехаць) на запятках ’прычапіўшыся ззаду (ехаць)’; або да польск. дыял. tylma ’ледзве, амаль’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зака́шляць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак.
Пачаць кашляць. // Кашлянуць некалькі разоў запар. Праз нейкі час на веранду выйшаў Пілацееў. Сяляне закашлялі і паціху, амаль разам, прывіталіся. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)