цэ́пкі, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і учэпісты. Наблытана шмат павуціны, Расстаўлены цэпкія сеці. Колас. Цэпкім праніклівым позіркам Аляксей зірнуў на сяржанта. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чы́канне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. чыкаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Аляксей пачуў у адной [машыне] роўнае мернае чыканне, як у гадзінніка. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
энергі́чнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць і стан энергічнага. У канторы МТС Аляксей застаў галоўнага механіка Баранава, і той праявіў неўласцівыя яму энергічнасць і заклапочанасць. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распяча́таны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад распячатаць.
2. у знач. прым. Адкрыты, расклеены (пра пісьмо, пакет). Аляксей дастае з кішэні шыняля распячатаны канверт. Жычка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заміра́нне, ‑я, н.
Дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. заміраць — замерці.
•••
З заміраннем сэрца — адчуваючы моцнае хваляванне, трывогу. Аляксей з заміраннем сэрца чакаў, што майстар выкліча іменна яго. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
задо́ўга, прысл.
За многа часу перад чым‑н., да чаго‑н. Назаўтра яшчэ задоўга да васьмі гадзін Аляксей падышоў да тэатра. Даніленка. Дырэктар школы, задоўга да пачатку заняткаў, пайшоў да хлопчыкавага бацькі. Кавалёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бро́ўка, ‑і, ДМ ‑ўцы; Р мн. бровак; ж.
Лінія перагіну, выступ на краі чаго‑н. (дарогі, кручы і пад.). Аляксей азірнуўся на Сонцава, які з санлівым выглядам сядзеў паблізу на броўцы дарогі. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во, часц. ўказ. (разм.).
1. Ужыв., калі трэба паказаць што-н., звярнуць увагу на што-н.
Во, рыбіна плёснула.
Кладзі ўсё гэта во сюды.
2. Ужыв., калі трэба выказаць здзіўленне, задавальненне або незадавальненне, абурэнне.
Во малайцы, што прыехалі.
Во, што яны тут натварылі!
3. Ужыв. пры пытальных і адносных займенніках і прыслоўях, калі трэба акцэнтаваць на нечым увагу.
Вы мне во што скажыце, даражэнькія.
4. Ужыв., калі трэба пацвердзіць сказанае некім.
Во бачыш, і Аляксей табе тое самае кажа.
5. Ужыв., калі трэба падвесці вынік сказанаму.
Во як бывае.
6. у знач. выкл. Ужыв. для ўзмацнення эмацыянальнай афарбоўкі сказа.
Во мароз дык мароз!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адкапы́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.
Разм. груб. Скрывіўшы, адставіць; адвесіць (пра губы). Аляксей Ісаевіч зморшчыў лоб, смешна адкапыліў губу. Хомчанка. Зазваніў званок. Гэта званіў наш маўклівы вартаўнік, што заўсёды хадзіў адкапыліўшы ніжнюю цяжкую губу. Адамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ро́хкаць, ‑ае; зак.
Утвараць гукі «рох-рох» (пра свіней). — Вось там, на бульбянішчы, здаецца, нешта рохкала, — паказваў Аляксей на поле, — але я і падумаць не мог, што гэта ваш падсвінак. Пальчэўскі. Свіння рохкае, есці просіць. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)