шуло́,

гл. шула.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

верея́ ж., обл. шуло́, -ла́ ср., шу́ла, -ла ср.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пазава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; незак., што.

Рабіць пазы ў чым‑н. Пазаваць шула. Пазаваць вушакі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

улама́цца, уломіцца; пр. уламаўся, ‑малася; зак.

Разм. Праламацца пад уздзеяннем цяжару. [Мацвей:] Шула ў пограбе пастаўлю, а то столь гатова ўламацца. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вірая́ ’шула’ (КЭС, лаг.). Да верая́ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вярэ́юшка ’шула’ (Шн., 1) — дэмінутыў ад верая́ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вярэ́я ’шула, слуп’ (Сцяшк., воран., Шатал.). Да верая́ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Прышу́ліцца ’прыхіліцца’ (Сцяшк.). Укр. прищулитися ’прытаіцца; прыхіліцца, прыціснуцца’. Да шула (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лонтка ’шула, якое злучае бярвенні ў сцяне’ (беласт., Сл. ПЗБ). З польск. łątka ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Верэ́я ’верая’ (Сцяшк. МГ), верая́ ’шула, слуп у плоце’ (БРС), укр. верея́ ’шула; вось, на якой ходзяць дзверы’, рус. верея́, сарат. ’шула ў дзвярах, якое падтрымлівае страху хлява’, валаг. ’слуп у дзвярах’, бранск., разан. ’трама, бэлька’, арханг. ’шула азярода’, свярдл. ’вертыкальная вось матавіла’, паўн.-дзвін. ’абарачальны слуп у весніцах’, арханг. ’дзверцы ў плоце’, ст.-рус. верея ’бэлька, брус’; ’шула’; ’жардзіна, якою закрываюць вароты’, польск. wierzej ’аднастворкавая брамка’, wierzeja ’двухстворкавая брамка з дошак’; ’дзверы ў гумне’, ст.-польск. wierzejny ’агульны, адкрыты’, чэш. veřejný ’тс’, veřej(e) ’палавінка дзвярэй’, славац. veraj, verej ’створка дзвярэй, варот’, veraje ’вушакі’, славен. veréja ’слуп, вушак’ і ст.-слав. верѣꙗ ’засаўка’. Прасл. лексема, утвораная ад ver‑ (> ver‑ti ’закрываць, замыкаць, заціскаць’) пры дапамозе суф. Nomina agentis ж. р. ‑ěja. Мае і.-е. адпаведнікі: літ. var̃tai ’дзверы’, оск. veru ’вароты’, ст.-інд. vr̥tiḥ ’плот, агароджа’, лац. aperio ’адчыняю’ (гл. Развадоўскі, Wybór, 2, 205; Траўтман, 352; Вальдэ, 50; Фасмер, 1, 298; ЭСРЯ, 1, В, 29; Махэк, 684).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)