гемадыя́ліз

(ад гема- + дыяліз)

метад ачышчэння крыві пры захворванні нырак апаратам штучнай ныркі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Трохку́тка ‘касынка’ (Мат. Гом.), трохку́тнік ‘тс’ (Жд. 1). Да тры і кут ‘вугал’ (гл.); паводле Станкевіча (Зб. тв., 2, 171), апошняя форма на фоне трыку́тнік (гл.) з’яўляецца штучнай, параўн. трысцен, трыножак і інш.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гнаі́ць, гнаю, гноіш, тоіць; незак., каго-што.

Прыводзіць у стан гніення; дапускаць развіццё гнілі ў чым‑н. — От гады печаныя, гэтыя кулакі, хлеб гнояць у зямлі, — сказаў.. [Лопух] са штучнай злосцю. Сабаленка. // перан. Доўгі час трымаць каго‑н. у невыносна цяжкіх умовах. Гнаіць у турме.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каўбаса́ і кілбаса́, ы́; мн. ‑ба́сы (з ліч. 2, 3, 4 каўбасы́, кілбасы́), ‑ба́с; ж.

Прадукт харчавання з асоба прыгатаванага мяснога фаршу ў кішачнай або штучнай абалонцы. Сухая каўбаса. Бараная каўбаса. Свіная кілбаса. Ліверная кілбаса. □ На стале красаваліся засмажаныя парасяты, скруткі каўбас, мяса розных гатункаў. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

альпіна́рый

(ад лац. alpinus = алыпійскі)

участак саду або парку ў выглядзе штучнай камяністай горкі, засаджанай высакагорнай расліннасцю.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гастрастамі́я

(ад гастра- + гр. stoma = рот, шчыліна)

аперацыя накладання штучнай знешняй страўнікавай фістулы 3, якая праводзіцца пры непраходнасці стрававода.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дэбі́т

(фр. débit = збыт, расход)

колькасць вады, нафты або газу, якая паступае з прыроднай ці штучнай крыніцы за адзінку часу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тэкставіні́т

(ад лац. textum = тканіна + вініл)

від штучнай скуры, што ўяўляе сабой баваўняную тканіну, пакрытую плёнкай полівінілхларыду, выкарыстоўваецца для галантарэйных вырабаў, пакрыцця мэблі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

АЛЯКСА́НДРАЎ,

горад у Расіі, цэнтр раёна ва Уладзімірскай вобл. 68,2 тыс. ж. (1994). Чыг. вузел. Машынабудаванне (вытв-сць тэлевізараў), хім. (вытворчасць штучнай скуры), лёгкая, харч. прам-сць. Гіст.-арх. і маст. Музей «Аляксандраўская слабада». Вядомы з 14 ст. У 1564—72 рэзідэнцыя рус. цара Івана Грознага. У Аляксандраве адна з першых рус. друкарняў. Помнікі архітэктуры 16—17 ст.

т. 1, с. 295

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГЕМАДЫЯ́ЛІЗ

(ад гема... + дыяліз),

метад ачышчэння крыві ад нізка- і сярэднемалекулярных рэчываў апаратам штучнай ныркі праз паўпранікальную мембрану і дыялізуючы раствор. Выкарыстоўваецца пры лячэнні вострай і хранічнай нырачнай недастатковасці, вострых атручэнняў. Гемадыяліз ажыццяўляе абменнае пераліванне крыві (адначасовае масіўнае кровапусканне з пераліваннем такой жа колькасці крыві), абмыванне брушыны салявым растворам (перытанеяльны дыяліз), прамыванне слізістай абалонкі кішэчніка ўмерана гіпертанічным растворам (кішачны дыяліз).

т. 5, с. 146

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)