вышчапля́ць
‘аддзяляць па слаях што-небудзь (лучыну і пад.); разломваць, разбіваць што-небудзь на кавалкі, часткі’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
вышчапля́ю |
вышчапля́ем |
| 2-я ас. |
вышчапля́еш |
вышчапля́еце |
| 3-я ас. |
вышчапля́е |
вышчапля́юць |
| Прошлы час |
| м. |
вышчапля́ў |
вышчапля́лі |
| ж. |
вышчапля́ла |
| н. |
вышчапля́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
вышчапля́й |
вышчапля́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
вышчапля́ючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
вышчэ́пліваць
‘аддзяляць па слаях што-небудзь (лучыну і пад.); разломваць, разбіваць што-небудзь на кавалкі, часткі’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
вышчэ́пліваю |
вышчэ́пліваем |
| 2-я ас. |
вышчэ́пліваеш |
вышчэ́пліваеце |
| 3-я ас. |
вышчэ́плівае |
вышчэ́пліваюць |
| Прошлы час |
| м. |
вышчэ́пліваў |
вышчэ́плівалі |
| ж. |
вышчэ́плівала |
| н. |
вышчэ́плівала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
вышчэ́плівай |
вышчэ́плівайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
вышчэ́пліваючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
зашкумата́ць
‘пачаць шкуматаць - матляючы, тузаючы ў розныя бакі, ірваць, імкнуцца парваць каго-небудзь, што-небудзь на часткі’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
зашкумата́ю |
зашкумата́ем |
| 2-я ас. |
зашкумата́еш |
зашкумата́еце |
| 3-я ас. |
зашкумата́е |
зашкумата́юць |
| Прошлы час |
| м. |
зашкумата́ў |
зашкумата́лі |
| ж. |
зашкумата́ла |
| н. |
зашкумата́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
зашкумата́й |
зашкумата́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
зашкумата́ўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
зашкума́ціць
‘пачаць шкумаціць - матляючы, тузаючы ў розныя бакі, ірваць, імкнуцца парваць каго-небудзь, што-небудзь на часткі’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
зашкума́чу |
зашкума́цім |
| 2-я ас. |
зашкума́ціш |
зашкума́ціце |
| 3-я ас. |
зашкума́ціць |
зашкума́цяць |
| Прошлы час |
| м. |
зашкума́ціў |
зашкума́цілі |
| ж. |
зашкума́ціла |
| н. |
зашкума́ціла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
зашкума́ць |
зашкума́цьце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
зашкума́ціўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
краяну́ць
‘падзяліць на часткі, разрэзаць што-небудзь (краянуць сцягно і краянуць нажом); рэзка адказаць’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
краяну́ |
краянё́м |
| 2-я ас. |
краяне́ш |
краеняце́ |
| 3-я ас. |
краяне́ |
краяну́ць |
| Прошлы час |
| м. |
краяну́ў |
краяну́лі |
| ж. |
краяну́ла |
| н. |
краяну́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
краяні́ |
краяні́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
краяну́ўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
за́вуч (заве́дующий уче́бной ча́стью) за́вуч, -ча м. (зага́дчык навуча́льнай ча́сткі).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ча́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.
1. Пэўная доля чаго-н. цэлага.
Разрэзаць пірог на дзве часткі.
Ч. вучняў займалася ў другую змену.
2. Прадмет як састаўны элемент якога-н. цэлага арганізма, механізма.
Запасныя часткі машын.
Часткі цела.
3. Кампазіцыйны адрэзак, раздзел літаратурнага, музычнага і пад. твора.
Аповесць у дзвюх частках.
Ч. сюіты.
4. Аддзел якой-н. установы, асобная галіна кіравання.
Загадчык навучальнай часткі.
○
Часткі свету — асобныя мацерыкі або вялікія ўчасткі іх тэрыторыі разам з бліжэйшымі да іх астравамі (пра Еўропу, Азію, Афрыку, Аўстралію, Амерыку, Антарктыду).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
за́вуч м., разг. (зага́дчык навуча́льнай ча́сткі) за́вуч (заве́дующий уче́бной ча́стью)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
trisect [trɪˈsekt] v. дзялі́ць на тры ро́ўныя ча́сткі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
адзіна́рны, -ая, -ае.
Які складаецца з адной часткі, не падвойны.
Адзінарная рама.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)