|| наз.агра́нка, -і, М -нцы, ж.іагра́ньванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бакара́Iнескл., ср. (хрусталь) баккара́
бакара́IIнескл., ср. (игра в карты) баккара́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ГУ́СЕЎСКІ ХРУСТАЛЁВЫ ЗАВО́Д,
прадпрыемства гатунковага шклянога посуду і высокамастацкіх вырабаў. Засн. ў 1756 А.Мальцовым у г. Гусь-Хрустальны (Расія, б.з-д А.Мальцова); тут упершыню ў Расіі пачалі вырабляць хрусталь. Асн. прадукцыя канца 19 — пач. 20 ст. — вырабы з бясколернага і каляровага шкла (з размалёўкай і залачэннем), хрусталю (з алмазнай гранню і гравіроўкай), вазы з 2—3-слойнага хрусталю) з траўленнем, 1950-х г. — выдзіманыя шклянкі для гарбаты і віна, 1960-х г. — свінцовы хрусталь. На з-дзе ствараюць розныя віды хрусталёвых вырабаў — сувеніры, дэкар. кампазіцыі і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
го́рны1, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да гары (у 1 знач.). Горны ланцуг. Горнае паветра.// Які знаходзіцца ў гарах. Горнае паселішча. Горныя лугі. □ Стала так ціха, што здавалася — ручай грыміць, як горны вадапад.Самуйлёнак.// Гарысты; пакрыты гарамі. Горная краіна.// Прызначаны для выкарыстання ў гарах. Горная артылерыя. Горныя лыжы.
2. Які здабываецца з зямных нетраў. Горныя руды.
3. Які мае адносіны да распрацоўкі зямных нетраў. Горны інжынер. Горны камбайн.
•••
Горная хваробагл. хвароба.
Горны барангл. баран (у 2 знач.).
Горны хрустальгл.хрусталь.
Горны лёнгл. лён.
го́рны2, ‑ая, ‑ае.
Разм. Поўны горычы, гора; гаротны. І маёр штораз прыгорне Да грудзей сваіх малую: — Не журыся, сум твой горны Я душой таксама чую.Кірэенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
го́рныIв разн. знач. го́рный;
г. ланцу́г — го́рная цепь;
~ныя лугі́ — го́рные луга́;
~ная краі́на — го́рная страна́;
~ныя лы́жы — го́рные лы́жи;
~ная прамысло́васць — го́рная промы́шленность;
~ная паро́да — го́рная поро́да;
○ ~ная хваро́ба — го́рная боле́знь;
г. воск — го́рный воск;
г. лён — го́рный лён;
г. хруста́ль — го́рный хруста́ль
го́рныII го́рестный, печа́льный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
го́рныйв разн. знач. го́рны;
го́рное де́ло го́рная прамысло́васць;
го́рный хруста́льмин. го́рны хруста́ль;
го́рный воскмин. го́рны воск;
го́рный лёнмин. го́рны лён;
го́рный бара́нзоол. го́рны бара́н;
го́рная боле́зньмед. го́рная хваро́ба;
го́рная о́бласть го́рная во́бласць;
го́рное со́лнцемед. го́рнае со́нца;
го́рный хребе́т го́рны хрыбе́т;
го́рный институ́т го́рны інстыту́т;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
крышта́ль
(польск. kryształ < лац. cristallus, ад гр. krystallos)
1) цвёрдае цела, якое мае натуральную форму мнагагранніка і часцінкі якога (атамы, іоны і малекулы) маюць упарадкаванае размяшчэнне;
2) тое, што і хрусталь.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
crystal
[ˈkrɪstəl]1.
n.
1) крышта́ль -я́m.
2) крышта́ль -ю́, хруста́ль-ю́m.
а) крышта́льнае шкло
б) вы́рабы з крышталю́
3) шке́льца, шкло (для ручно́га гадзі́ньніка)
4) Radio крышта́лік -а m.
2.
adj.
1) крышталёвы, крышта́льны, хруста́льны
a crystal vase — крышталёвая ва́за
2) чы́сты, празры́сты (як крышта́ль)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
КУНЬЛУ́НЬ, Куэнь-Лунь,
адна з найб. горных сістэм свету, у Кітаі. Цягнецца з 3 на У ад Паміра да Сіна-Тыбецкіх гор на 2700 км, шыр. ад 150 км на 3 да 600 км на У. Найб.выш. 7723 м (г. Улугмузтаг). Адносныя перавышэнні паўн. схілаў над Тарымскай (Кашгарскай) раўнінай і пустыняй Алашань 4500—5000 м, паўд. схілаў над Тыбецкім нагор’ем — 1000—1500 м. Асн. хрыбты: Кашгарскі, Рускі, Алтынтаг, Аркатаг (Пржавальскага; г. Чонг-Карлыктаг — Шапка Манамаха, 7720 м), Баян-Хара-Ула. Да К. часта адносяць і Наньшань. Характэрны шырокія слабарасчлянёныя водападзелы, стромкія паўн. і пакатыя паўд. схілы; шматлікія восыпы. К. належыць да палеазойскіх складкавых утварэнняў, амалоджаны альпійскім арагенезам. Складзены пераважна з гранітаў, метамарфічных і інш. парод. Ва Усх. К. праяўленні навейшага вулканізму (каля вытоку р. Керыя і хр. Аркатаг). Радовішчы россыпнага золата; рудапраяўленні жалеза, волава, вальфраму; вядомы: вугаль, нефрыт, горны хрусталь, алмазы. Ледавікі невялікія, агульнай пл. 11,6 тыс.км2. Асн. вузлы зледзянення размешчаны на вышыні каля 7000 м. Клімат сухі, умераны, рэзка кантынентальны. У высокай зоне т-ры студз. да -35 °C, ліп. каля 10 °C. Ападкаў ад 50 мм на 3 да 500 мм за год на У. Рэкі кароткія, малаводныя, на Усх. К. воз. Кукунор. Горныя пустыні і стэпы, на паўн. схілах невял. ўчасткі лясоў і лугоў. Фауна: горны баран, горны казёл, кулан, воўк, ліс, зрэдку дзікі як, мядзведзь, снежны барс; шмат грызуноў: суркі, палёўкі, пішчухі. Качавая жывёлагадоўля. Да выш. 3600 м — аазіснае земляробства (ячмень, пшаніца).