БУНЯКО́ЎСКІ Віктар Якаўлевіч

(16.12.1804, г. Бар Вінніцкай вобл., Украіна — 12.12.1889),

рускі матэматык. Акад. Пецярбургскай АН (1830). Матэм. адукацыю атрымаў за мяжой (Швейцарыя, Францыя). З 1826 выкладаў матэматыку ў ВНУ Пецярбурга, з 1846 праф. Пецярбургскага ун-та, з 1864 віцэ-прэзідэнт Пецярбургскай АН. Навук. працы па інтэгральным злічэнні, тэорыі няроўнасцяў (гл. Бунякоўскага няроўнасць), тэорыі лікаў, тэорыі імавернасцяў і дэмаграфіі (статыстыцы насельніцтва). Аўтар першага ў Расіі падручніка па тэорыі імавернасцяў (1846).

Літ.:

Прудников В.Е. В.Я.Буняковский — учёный и педагог. М., 1954;

История отечественной математики. Т. 2. Киев, 1967.

т. 3, с. 340

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

секрета́рь

1. сакрата́р, -ра́ м.;

ли́чный секрета́рь асабі́сты сакрата́р;

учёный секрета́рь вучо́ны сакрата́р;

секрета́рь собра́ния сакрата́р схо́ду;

2. зоол. сакрата́р, -ра́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кабіне́тны в разн. знач. кабине́тный;

~ная сістэ́ма навуча́ння — кабине́тная систе́ма обуче́ния;

к. вучо́ны — кабине́тный учёный;

○ к. рая́ль — кабине́тный роя́ль;

к. партрэ́т — кабине́тный портре́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

про́філь, -лю м., в разн. знач. про́филь;

жано́чы п. — же́нский про́филь;

п. пуці́ — ж.-д. про́филь пути́;

вучо́ны шыро́кага ~лю — учёный широ́кого про́филя

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

навуко́вы

1. нау́чный;

н. супрацо́ўнік — нау́чный сотру́дник;

~вая тэо́рыя — нау́чная тео́рия;

2. (связанный с организацией научной деятельности) учёный; нау́чный;

~вае тавары́ства — нау́чное о́бщество;

~вая ступе́нь — учёная сте́пень

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

муж м.

1. муж, супру́г; разг. (шутливо — ещё) благове́рный;

сёння прые́дзе мой м. — сего́дня прие́дет мой благове́рный;

2. уст. (деятель на каком-л. поприще) муж;

вучо́ны м. — учёный муж

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сове́т​III (коллегиальный орган) саве́т, -та м.;

Сове́т Мини́стров Саве́т Міні́страў;

Сове́т Наро́дных Комисса́ров ист. Саве́т Наро́дных Каміса́раў;

Сове́т труда́ и оборо́ны ист. Саве́т пра́цы і абаро́ны;

Сове́т Экономи́ческой Взаимопо́мощи ист. Саве́т Эканамі́чнай Узаемадапамо́гі;

учёный сове́т институ́та вучо́ны саве́т інстыту́та;

вое́нный сове́т вае́нны саве́т;

педагоги́ческий сове́т педагагі́чны саве́т.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

буйны́

1. в разн. знач. кру́пный;

б. дождж — кру́пный дождь;

~на́я рага́тая жывёла — кру́пный рога́тый скот;

~на́я бу́льба — кру́пный карто́фель;

б. вучо́ны — кру́пный учёный;

~на́я перамо́га — кру́пная побе́да;

~на́я арганіза́цыя — кру́пная организа́ция;

2. (о растительности) бу́йный;

~на́я збажына́ — бу́йные хлеба́;

б. рост траў — бу́йный рост трав

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

здо́льны

1. спосо́бный; (обладающий талантом — ещё) дарови́тый;

з. ву́чань — спосо́бный учени́к;

гэ́та малады́ з. вучо́ны — э́то молодо́й дарови́тый учёный;

2. (на што и с инф.) спосо́бный;

стало́вая ~на прапусці́ць за дзень ты́сячу чалаве́к — столо́вая спосо́бна пропусти́ть в день ты́сячу челове́к;

з. на ўся́кія шту́кі — спосо́бен на вся́кие шту́ки

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кру́пный

1. буйны́;

кру́пный рога́тый скот буйна́я рага́тая жывёла;

кру́пные де́ньги буйны́я гро́шы;

2. (большого масштаба) буйны́;

кру́пным пла́ном кино буйны́м пла́нам;

кру́пная промы́шленность буйна́я прамысло́васць;

3. (значительный) выда́тны;

кру́пный учёный выда́тны вучо́ны;

4. (важный, значительный) вялі́кі; зна́чны; мо́цны; во́стры;

кру́пные собы́тия вялі́кія (зна́чныя) падзе́і;

кру́пная ссо́ра мо́цная сва́рка;

◊

кру́пный разгово́р рэ́зкая (во́страя) размо́ва;

5. (полный — о ребёнке, лице) обл. бучны́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)