хандры́т2

(ад гр. chondros = зерне)

метэарыт, які складаецца з вялікай колькасці круглых мінеральных утварэнняў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ахандры́т

(ад а- + хандрыт2)

каменны метэарыт, які не змяшчае характэрных для хандрыту круглых мінеральных утварэнняў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

га́ма-тэрапі́я

(ад гама2 + тэрапія)

сукупнасць метадаў лячэння гама-выпрамяненнем радыеактыўных ізатопаў, напр. злаякасных утварэнняў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

субстра́т, ‑у, М ‑раце, м.

1. Тое, што ляжыць у аснове якіх‑н. утварэнняў, з’яўляецца асновай чаго‑н. Мінеральны субстрат глебы. // Пажыўнае асяроддзе, дзе развіваюцца якія‑н. арганізмы.

2. У філасофіі — агульная адзіная аснова якіх‑н. з’яў. Матэрыяльны субстрат псіхічных з’яў.

3. У мовазнаўстве — элементы мовы папярэдняга насельніцтва дадзенай тэрыторыі, якія захаваліся ў мове прышэльцаў.

[Ад лац. substratum — подсцілка.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АЛАХТО́Н

(ад ала... + грэч. chthōn зямля),

часткі складкавых структур горных парод, якія насунуты на нязрушаныя аўтахтонныя структуры (гл. Аўтахтон) і ўтвараюць тэктанічнае покрыва. Адрозніваецца ад перакрытых утварэнняў складам, генезісам, магутнасцю, узроўнем метамарфізму і інш.

т. 1, с. 228

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

унітары́зм

(фр. unitarisme, ад лац. unitas = адзінства)

дзяржаўнае ўладкаванне, якое характарызуецца цэнтралізаваным кіраўніцтвам адміністрацыйна-тэрытарыяльнымі адзінкамі і адсутнасцю самастойных дзяржаўных утварэнняў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фералітыза́цыя

(ад фера- + -літ)

працэс глыбокага выветрывання горных парод ва ўмовах вільготнага трапічнага і субтрапічнага клімату, што суправаджаецца накапленнем жалезістых утварэнняў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Музь! ’шмыг’ (Ян.). Да слав. утварэнняў з коранем mug‑/muz‑/muzg‑/myzg‑ (гл. Куркіна, Этимология–1972, 64–68. Гл. таксама мызь.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Надоў ’даўно’ (Сцяшк. Сл.). Параўн. анадоу (< onogbday гл. нагды, надоечы), у якім ‑оў пад уплывам утварэнняў тыпу дамоў (Карскі 2-3, 71).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Аніга́дкі ’хоць бы што’ (Мар. дыс.) ад гадка з прыстаўкай ні і ўзмацняльнай часціцай а (параўн. анічуць і шэраг іншых утварэнняў з ані‑).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)