упере́ть
1. упе́рці;
2.
упере́ть глаза́ в сте́ну упе́рці (утаро́піць) во́чы ў сцяну́;
3.
4. (украсть)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
упере́ть
1. упе́рці;
2.
упере́ть глаза́ в сте́ну упе́рці (утаро́піць) во́чы ў сцяну́;
3.
4. (украсть)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́значыць
1. (выяснить, установить) определи́ть;
2. (раскрыть содержание чего-л.) определи́ть;
3. (обусловить, предопределить) определи́ть;
4. обозна́чить;
5. вы́делить;
6. (меру наказания) определи́ть;
7. (
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дзве́ры
○ глухі́я дз. — глуха́я дверь;
ца́рскія дз. —
◊ палі́тыка адчы́неных дзвярэ́й — поли́тика откры́тых двере́й;
лама́цца (бі́цца) у адчы́неныя дз. — ломи́ться в откры́тую дверь;
дзень адчы́неных дзвярэ́й — день откры́тых двере́й;
пры зачы́неных дзвяра́х — при закры́тых дверя́х;
паказа́ць на дз. — (каму) показа́ть (
дз. ў дз. — дверь в дверь;
сту́кацца ў дз. — стуча́ться в дверь;
зачыні́ць дз. — (перад кім) закры́ть дверь (перед кем);
бра́знуць дзвяра́мі — хло́пнуть две́рью;
дз. не стыка́юцца — дверь не закрыва́ется
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
даро́га
○ кана́тная д. — кана́тная доро́га;
◊ апо́шняя д. — после́дний путь;
ве́даць ~гу — знать доро́гу;
вы́весці на ~гу — вы́вести на доро́гу;
вы́йсці (вы́біцца) на ~гу — вы́йти (вы́биться) на доро́гу;
грудзьмі́ пралажы́ць (пракла́сці) сабе́ даро́гу — гру́дью проложи́ть себе́ доро́гу;
~гі разышлі́ся — пути́ разошли́сь;
даць ~гу — дать доро́гу;
забы́ць ~гу — забы́ть доро́гу;
гла́дкай ~гі — ска́тертью доро́га;
пераградзі́ць ~гу — прегради́ть путь;
заступі́ць ~гу — заступи́ть доро́гу;
збі́цца з (пра́вільнай) ~гі — сби́ться с (пра́вильного) пути́;
знайсці́ ~гу да (чыйго) сэ́рца — найти́ доро́гу к (чьему) се́рдцу;
ісці́ прамо́й ~гай — идти́ прямы́м путём;
ісці сваёй ~гай — идти́ свое́й доро́гой;
наве́сці на ~гу — наста́вить (навести́) на путь;
на даро́зе не валя́ецца — на доро́ге не валя́ется;
па даро́зе —:
а) по доро́ге, попу́тно;
па даро́зе зае́хаць у вёску — по доро́ге (попу́тно) зае́хать в дере́вню;
б) по доро́ге;
мне з ва́мі па даро́зе — мне с ва́ми по доро́ге;
в)
сумле́ннаму рабо́тніку з гультаём не па даро́зе — че́стному рабо́тнику с ло́дырем не по доро́ге;
пайсці́ па дрэ́ннай (няпра́вільнай) даро́зе — пойти́ по плохо́му (непра́вильному) пути́;
не па даро́зе — не по доро́ге (не по пути́);
паказа́ць ~гу — (каму) а)
перайсці́ (перабе́гчы) ~гу — (каму) перейти́ (перебежа́ть) доро́гу (кому);
прабі́ць сабе́ ~гу — проби́ть себе́ путь;
стая́ць на пра́вільнай даро́зе — стоя́ть на ве́рном пути́;
пралажы́ць (пракла́сці) ~гу — проложи́ть доро́гу;
не знайсці́ ~гі — не найти́ доро́ги (вы́хода);
станаві́цца (стаць) папяро́к ~гі — (каму) станови́ться (стать) поперёк пути́ (кому);
туды́ (яму́) і д. — туда́ (ему́) и доро́га;
стаць на даро́зе — (чыёй) стать на доро́ге (чьей);
у адну́ ~гу — (каму з кім) по пути́ (кому с кем);
шчаслі́вай ~гі! — счастли́вого пути́!;
як гаро́х пры даро́зе — как горо́х при доро́ге;
д. жыцця́ — жи́зненный путь, доро́га жи́зни;
чо́рная ко́шка перабе́гла ~гу — чёрная ко́шка перебежа́ла доро́гу;
каб свінні́ ро́гі, не сышла́ б з даро́гі —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
час,
1.
2. пора́
○ цяпе́рашні (про́шлы, бу́дучы) ч. —
дэкрэ́тны ч. — декре́тное вре́мя;
мясцо́вы ч. — ме́стное вре́мя;
машы́нны ч. — маши́нное вре́мя;
◊ адзі́н ч. — одно́ вре́мя;
ва ўсе часы́ — во все времена́;
да гэ́тага ча́су — до э́того (до сего́) вре́мени; до сей поры́;
ч.-ча́сам, ч. ад ча́су — времена́ми, вре́мя от вре́мени, от вре́мени до вре́мени;
да пары́ да ча́су — до поры́ до вре́мени;
да таго́ ча́су — до того́ вре́мени;
да ча́су — вре́менно;
з ця́гам ча́су — с тече́нием вре́мени, с года́ми;
з ча́сам — со вре́менем, с года́ми;
і́ншыя часы́ — ины́е времена́;
апо́шні час (наста́ў) — после́дние времена́ (наста́ли);
засячы́ ч. — засе́чь вре́мя;
на не́йкі ч. — на вре́мя, на како́е-то вре́мя;
на ўсё свой ч., усяму́ свой ч. — всему́ своё вре́мя;
у свой ч. — в своё вре́мя;
не́йкі ч. — како́е-то вре́мя;
паме́рці няма́ ча́су — умере́ть не́когда;
(у) пе́ршыя часы́ — пе́рвое вре́мя, на пе́рвых пора́х;
з да́ўніх часо́ў — с да́вних пор, с да́вних времён;
у часы́ да́ўнія — во вре́мя о́но;
праз некато́ры (до́ўгі) ч. — спустя́ не́которое вре́мя; до́лго ли, ко́ротко ли;
надышо́ў ч. — подошёл срок;
уве́сь ч., праз уве́сь ч. — всё вре́мя;
тым ча́сам — тем вре́менем; ме́жду тем;
у ч. — во́время;
у до́бры ч. — в до́брый час;
у са́мы ч. — в са́мое вре́мя; во́время;
са́мы ч. — са́мое вре́мя;
у ху́ткім ча́се — в ско́ром вре́мени;
хадзі́ць на часа́х — быть на сно́сях;
ці́хі ч. — ти́хий час;
ч. не чака́е — вре́мя не те́рпит (не ждёт);
ч. ляці́ць — вре́мя лети́т;
ране́й ча́су — преждевре́менно;
во́льны ч. — свобо́дное вре́мя;
дзіця́чы ч. — де́тское вре́мя;
ч. пік — часы́ пик;
адбі́так ча́су — печа́ть вре́мени;
пыта́нне ча́су — вопро́с вре́мени;
шчаслі́выя на ч. не зважа́юць —
мялі́, Апана́с, твой цяпе́р ч. —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)