узмацне́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. узмацняць — узмацніць і узмацняцца — узмацніцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узмацня́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.

1. Незак. да узмацніцца.

2. Зал. да узмацняць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жарану́ць

‘(пра мароз, халоднае, з марозам надвор'е) пачацца, ударыць, узмацніцца’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. жарану́ жаранё́м
2-я ас. жаране́ш жараняце́
3-я ас. жаране́ жарану́ць
Прошлы час
м. жарану́ў жарану́лі
ж. жарану́ла
н. жарану́ла
Загадны лад
2-я ас. жарані́ жарані́це
Дзеепрыслоўе
прош. час жарану́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

узмацне́нне ср., в разн. знач. усиле́ние; см. узмацні́ць, узмацні́цца

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

spotężnieć

зак. узмацніцца, стаць магутным

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

wzmóc się

зак. узмацніцца, павялічыцца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

прыпусці́цца, -пушчу́ся, -пу́сцішся, -пу́сціцца; зак. (разм.).

1. Пайсці, пабегчы хутка; паскорыць хаду, крок; пачаць што-н. рабіць, пусціцца.

П. за кім-н. П. бягом.

П. ў скокі.

П. бегчы.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Тое, што і узмацніцца.

Дождж прыпусціўся.

|| незак. прыпуска́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

pogłębić się

зак. паглыбіцца; павялічыцца, узмацніцца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

павы́сіцца, -ы́шуся, -ы́сішся, -ы́сіцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць больш высокім.

Узровень вады павысіўся.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Узмацніцца, палепшыцца, удасканаліцца.

Цікавасць да кніг павысілася.

Веды вучняў павысіліся.

3. Перайсці на больш высокую аплату працы (разм.).

Павысілася па службе.

|| незак. павыша́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

узмацне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Узмацніцца, павялічыцца ў сіле, стаць больш трывалым.

Вецер узмацнеў.

Голас узмацнеў.

Лёд узмацнеў.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць больш моцным (у 6 знач.), умацавацца.

Гаспадарка ўзмацнела.

3. Стаць больш здаровым, вынослівым.

За лета дзеці ўзмацнелі.

|| наз. узмацне́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)