Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
dozen
[ˈdʌzən]
n., pl. -ens
ту́зін -а m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
baker[ˈbeɪkə]n. пе́кар; бу́лачнік;
the baker’s (shop) бу́лачная
♦
a baker’s dozendated чо́ртаў ту́зін (лік 13)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
прысе́ст, ‑у, М ‑сце, м.
У выразе: за адзін прысест — за адзін раз, адразу, за адзін прыём. Галоўны бухгалтар, між іншым, славіўся тым, што мог выпіць за адзін прысест цэлы тузін шклянак чаю.Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Dútzend
n -s, -e ту́зін
in ~en — ту́зінамі
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Тахер, ст.-бел.тахеръ, тахоръ, тахръ ’адзінка ліку 12, тузін’ (Ст.-бел. лексікон). Запазычана праз ст.-польск.tacher з ням.Tacher ’тс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 154; Брукнер, 563).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
чо́ртаў, ‑ава.
1. Які мае адносіны да чорта, належыць яму. — Вось чортава стварэнне!.. Мусіць, я сапраўды баязлівец, калі нават вароны спалохаўся, — падумаў Валодзя.Ваданосаў.Пекла ўсё ўшчэнт разбіта, знікла чортава ўся світа.Дубоўка.
2.Разм. Вельмі дрэнны, непрыемны; пракляты. Няўжо .. [Барыс] не разумее, што Усевалад мог бы век не бачыць гэтага чортавага пітва, абы толькі якую хвіліну пабыць з Галінак?Скрыган.
3.Разм. У спалучэнні са словамі, якія абазначаюць вялікую колькасць, ужываецца для іх узмацнення. Да чортавай гібелі. Чортава процьма.
•••
Чортава акногл. акно.
Чортава вокагл. вока.
Чортава душагл. душа.
Чортаў сынгл. сын.
Чортаў тузінгл.тузін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
dozen[ˈdʌzn]n.
1. (pl.dozen) ту́зін;
two dozen eggs два ту́зіны я́ек
2.pl.dozens мно́ства;
dozens of timesinfml ты́сячу разо́ў
♦
baker’s/devil’s dozen чо́ртаў ту́зін;
talk nineteen to the dozen гавары́ць не змаўка́ючы; мянці́ць языко́м;
six of one and half a dozen of the otherinfml ≅ не кі́ем, дык па́лкай
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
пульга́да
(ісп. pulgada = тузін)
мера даўжыні ў Іспаніі і некаторых краінах Лац. Амерыкі, роўная ад 2,32 да 2,5 см.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Тузінак, ст.-бел.тузинокъ, тузынокъ ‘гатунак сукна’: сукна тузинку локти пять (1680 г., ГСБМ), параўн. смал.тузинок ‘сукно дрэннай якасці’ (Бел.-рус. ізал.). З польск.tuzinek, tuzynek ‘сукно сярэдняга гатунку’, вытворнага ад tuzin (Брукнер, 585), гл. тузін. Сюды ж ст.-бел.тузинковый: сукна тузинкового локтей пять (ГСБМ) з польск.tuzinkowy ‘зроблены з тузінку’, ‘звычайны, просты, абы-які, дрэнны’, апошняе значэнне, відаць, з-за масавай вытворчасці ці продажу вялікімі партыямі (тузінамі).