сінанімі́чны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да сіноніма; з’яўляецца сінонімам. Сінанімічныя словазлучэнні. Сінанімічны рад. □ Багаты лексікаграфічны матэрыял складаюць сінанімічныя замены цяжкіх для разумення слоў у царкоўнаславянскіх тэкстах. Суднік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
этні́чны, ‑ая, ‑ае.
Які звязаны з якім‑н. народам, народнасцю, племем, племянной групай. Этнічная група. □ Не заўсёды можа служыць крытэрыем [вызначэння прыналежнасці лексікаграфічных помнікаў] і этнічная ці нацыянальная прыналежнасць укладальніка слоўніка. Суднік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пра́ўшчык, ‑а, м.
Той, хто займаецца праўкай, выпраўленнем чаго‑н. Розначытанні як вынік ранняй лексікаграфічнай дзейнасці старажытных праўшчыкаў шырока прыведзены на палях многіх заходнерускіх помнікаў XVI–XVII стст. Суднік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Су́дзень ’вялікі саламяны кош’ (Сцяшк. Сл.), ’суднік’ (Мат. Гом.). Да суд‑ (гл. наступнае слова) з суф. ‑ень.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Туту́ дзіцяч. ‘поезд, машына’ (полац., Суднік, вусн. паведамл.)., туту́каць ‘падаваць гукі (пра музычны інструмент)’ (ТС). Гукапераймальныя імітатывы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
шматто́мны, ‑ая, ‑ае.
Які складаецца з некалькіх, з многіх тамоў; выдадзены ў некалькіх ці многіх тамах. Шматтомная праца. □ На базе.. [картатэкі] з 1960 г. пачалося ўкладанне шматтомнага тлумачальнага слоўніка сучаснай беларускай літаратурнай мовы. Суднік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Карбуне́ц ’карбункул’ (Суднік, вусн. паведамлю полац.), нерэгулярнае пераўтварэнне ад карбункул з дапамогай прадуктыўнага суфікса ‑ец (∼ак < ъкъ у папярэднім выпадку). Гл. карбункул.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
саракаго́ддзе, ‑я, н.
1. Тэрмін, прамежак часу ў сорак гадоў. Параўнальна мала зроблена за мінулае саракагоддзе і ў галіне даследавання сістэмы словаўтварэння ў сучаснай беларускай мове. Суднік.
2. Гадавіна якой‑н. падзеі, здарэння, што адбыліся сорак гадоў таму назад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Страмя́к, страмя́ка ‘стрэмка’ (Арх. Федар., Сцяшк. Сл.; воран., лід., маст., шчуч., дзятл., Сл. ПЗБ), страма́к ‘тс’ (Суднік, Диалекты, 206). Дэрываты ад страміць (гл.). Сюды ж страмля́к ‘стрэмка’ (Сцяшк. Сл.; іўеў., карэліц., Сл. ПЗБ), якое аўтары слоўніка выводзяць з літ. stramlỹs ‘тс’. Параўн. стрэмка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
азбуко́ўнік, ‑а, м.
Уст. У старой беларускай і рускай пісьменнасці — род тлумачальнага філалагічнага і энцыклапедычнага слоўніка. Л. Зізаній і П. Бярында не толькі былі знаёмы з Ноўгарадскімі азбукоўнікамі, але і карысталіся імі пры ўкладанні сваіх слоўнікаў. Суднік. Да асобных помнікаў прыкладаліся цэлыя слоўнічкі — так званыя азбукоўнікі, пазней — алфавіты, а затым лексіконы. Шакун.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)