Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Mínne
f - уст., паэт., жарт. каха́нне
höfische ~ — любо́ў ры́цара да да́мы сэ́рца
◊ ~ verkéhrt die Sínne — ≅ любо́ў сляпа́я
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
unharness
[ʌnˈhɑ:rnəs]
v.t.
1) зьняць ву́праж або́ збру́ю
to unharness the horse — зьняць збру́ю з каня́
2) здыма́ць збро́ю (з ры́цара, вая́кі)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
паж
(фр. page)
1) хлопчык з дваран, які ў якасці асабістага слугі буйнога феадала або караля рыхтаваўся да звання рыцара (у сярэдневяковай Еўропе);
2) выхаванец Пажскага корпуса (ваенна-навучальнай установы для дваранскіх дзяцей) у царскай Расіі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
БУЛГА́КАВА Мая Рыгораўна
(19.5.1932, г. Краматорск, Украіна — 7.10.1994),
руская кінаактрыса. Нар.арт. Расіі (1977). Скончыла Усесаюзны дзярж.ін-т кінематаграфіі ў Маскве (1955). Здымалася ў фільмах: «Аповесць палымяных гадоў», «Крылы», «У агні броду няма», «Цыган», «Развітанне», «Балада пра доблеснага рыцара Айвенга», «Юнацтва Пятра», «У пачатку слаўных спраў», «Васіль і Васіліса» і інш. Выконвала камедыйныя і характарныя ролі. Стварала вобразы, поўныя драматызму, тэмпераменту і сілы.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
тырча́ць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; незак.
Разм. Тое, што і тарчаць. То там, то сям высока ў небе тырчалі трубы фабрык і заводаў.Колас.На лесвіцы нікога не было. Толькі ў шчыліне дзвярэй тырчала нейкая блакітная паперка.Арабей.Падышла царэўна да рыцара і ўбачыла на яго руцэ свой залаты пярсцёнак, а з кішэні ражок бацькавай хустачкі тырчыць...Якімовіч.Нікому не хацелася тырчаць на вуліцы, калі тут будзе рабіцца сапраўдны цуд, калі будзе рыхтавацца выбух, які пачуюць ажно ў самім Берліне.Бураўкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ідэа́л, ‑а і ‑у, м.
1.‑у. Вышэйшая мэта, да якой імкнуцца людзі і якая кіруе іх дзейнасцю. Агульначалавечы ідэал. Высокія грамадскія ідэалы. □ [Нявідны] ведае і верыць у праўду новага ладу жыцця, таго ладу, за ідэалы якога змагаецца партыя камуністаў.Колас.
2.‑у; чаго або які. Дасканалы ўзор чаго‑н. Ідэал шчасця. Ідэал прыгожага.
3.‑а; чый. Пра таго, хто з’яўляецца для каго‑н. вышэйшым ўвасабленнем якіх‑н. якасцей, узорам годнасці. З прачытанай літаратуры Кася вынесла вобраз свайго ідэала — рыцара, князя, аб якім марыць.Карпюк.
[Фр. idéal.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
БА́ЙДА,
герой укр. і бел.нар. песень-балад. Увасабляе ўяўленне народа пра мужнасць, адданасць радзіме, рыцарскую годнасць. За адмаўленне ажаніцца з турэцкай царэўнай павешаны за рабро на гак. Помсцячы за ганебнае для рыцара пакаранне, Байда забівае турэцкага цара, царыцу і царэўну.
Прататыпам Байды некаторыя даследчыкі лічаць чаркаскага і канеўскага старосту Дз.Вішнявецкага, які ў час вайны з туркамі трапіў у палон і быў такім чынам пакараны смерцю. Бел. варыянт балады пра Байду вядомы па кн. А.Рыпінскага «Беларусь» (Парыж, 1840).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ЛАБА́НЧЫК, арапчык,
пучковы, папулярная назва рас. імітацыі нідэрландскага дуката ў 1735—1869. У афіц. дакументах упамінаецца як «вядомая манета». На аверсе — выява рыцара з пучком 7 стрэл у правай руцэ і мячом у левай, кругавая легенда на лац. мове, на рэверсе — у квадратным картушы пяцірадковая легенда на лац. мове. Прызначаўся спачатку толькі для выплат за мяжой, паступова заняў значнае месца і ва ўнутр. абарачэнні. З 19 ст.Л. звычайна выплачвалі жалаванне вайскоўцам на ўскраінах Рас. імперыі — у Сярэдняй Азіі, на Каўказе, у Царстве Польскім.