старана́
◊ на ~не — на стороне́;
мая́ (яго́, яе́ і пад.) спра́ва — с. — моё (его́, её и т.п.) де́ло — сторона́;
на ~ну́ — на́ сторону
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
старана́
◊ на ~не — на стороне́;
мая́ (яго́, яе́ і пад.) спра́ва — с. — моё (его́, её и т.п.) де́ло — сторона́;
на ~ну́ — на́ сторону
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
язы́кII
немецкий язы́к няме́цкая мо́ва;
дре́вний язы́к старажы́тная мо́ва;
иску́сственный язы́к шту́чная мо́ва;
разгово́рный язы́к размо́ўная мо́ва;
у́стный язы́к ву́сная мо́ва;
пи́сьменный язы́к пісьмо́вая мо́ва;
живо́й язы́к жыва́я мо́ва;
мёртвый язы́к мёртвая мо́ва;
звуково́й язы́к гукава́я мо́ва;
литерату́рный язы́к літарату́рная мо́ва;
национа́льный язы́к нацыяна́льная мо́ва;
ро́дственный язы́к ро́днасная мо́ва;
◊
язы́к до Ки́ева доведёт
эзо́пов язы́к эзо́пава мо́ва.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
брат
1. брат;
2. чаще
3.
4. (монах, член религиозной секты) брат;
○ мало́чны б. — моло́чный брат;
◊ наш б. —
на бра́та — на бра́та;
ні б. ні сват — ни брат ни сват;
сам чорт не б. — сам чёрт не брат;
свой б. — свой брат
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
засе́сці
1.
2. засе́сть, застря́ть; завя́знуть;
3.
◊ з. ў го́рле — застря́ть в го́рле
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
преде́л
1. (граница) мяжа́, -жы́
преде́лы колеба́ния температу́ры ме́жы хіста́ння тэмперату́ры;
преде́л упру́гости, высоты́, нагру́зки мяжа́ пру́гкасці, вышыні́, нагру́зкі;
преде́л про́чности
преде́л челове́ческой жи́зни мяжа́ (рубе́ж) чалаве́чага жыцця́;
перейти́ преде́лы
в преде́лах го́да у ме́жах го́да;
2. (конец)
ну́жно поста́вить преде́л разла́ду трэ́ба пакла́сці кане́ц разла́ду;
3. (край, страна)
4.
тео́рия преде́лов тэо́рыя грані́ц;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ба́цька (род. ба́цькі)
◊ б. ро́дны — оте́ц
уве́сь у ~ку — весь в отца́;
бог ба́цька — что бог даст, бо́жья во́ля;
ране́й ~кі ў пе́кла не лезь —
не б. спраўля́ў, не сын е́дзе —
не купі́ў б. ша́пкі — няха́й ву́шы ме́рзнуць —
яко́е дрэ́ва, такі́ і клін, які́ б., такі́ і сын —
стары́ саба́ка, ды не ба́цькам яго́ зваць —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пакі́нуць
1.
2. (перестать) бро́сить;
◊ ка́меня на ка́мені не п. — ка́мня на ка́мне не оста́вить;
п. з но́сам — оста́вить с но́сом;
п. у ду́рнях — оста́вить в дурака́х;
пашкадава́ў воўк кабы́лу, ~нуў хвост ды гры́ву —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
край I
1. (
2. (административная единица) край;
3. (местность) край, страна́
○ пярэ́дні к. — пере́дний край;
◊ кра́ем во́ка — кра́ем гла́за;
кра́ем ву́ха — кра́ем у́ха;
непача́ты к. — непоча́тый край;
на к. све́ту — на край све́та;
быць на краі́ гі́белі — быть (находи́ться) на краю́ ги́бели;
канца́-кра́ю няма́ — конца́-кра́ю нет;
з кра́ю ў к. — из кра́я в край;
хапі́ць це́раз к. — хвати́ть че́рез край;
біць (лі́цца) це́раз к. — бить (ли́ться) че́рез край;
мая́ ха́та з кра́ю, я нічо́га не зна́ю —
край II предлог с
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
чужы́
1.
2.
3.
4.
5.
◊ з ~ы́х слоў — с чужи́х слов;
з ~ы́х плячэ́й — с чужо́го плеча́;
на ч. кошт — на чужо́й счёт;
е́сці ч. хлеб — есть чужо́й хлеб;
на ~ы́м хле́бе — на иждиве́нии;
жыць ~ы́м ро́зумам — жить чужи́м умо́м;
без ~о́й ла́скі — без чужо́й по́мощи;
загляда́ць у ч. гаршчо́к — загля́дывать в чужо́й горшо́к;
выязджа́ць (е́здзіць) на ~о́й спі́не — выезжа́ть (е́здить) на чужо́й спине́;
у ~ы́х рука́х піро́г вялі́кі — в чужи́х рука́х пиро́г вели́к (большо́й);
~а́я душа́ — цёмны лес — чужа́я душа́ — потёмки;
~ы́мі рука́мі жар заграба́ць —
пад ~у́ю ду́дку скака́ць —
~у́ю бяду́ на па́льцах развяду́ —
на ч. карава́й рот не разяўля́й —
ко́жны гад ~о́му гро́шу рад —
ад ~о́га ша́лу галава́ кру́ціцца —
з ~о́га каня́ і ў гразі́ злазь —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)