Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
◎ Натко́сьнік ’меншы брат ці родзіч маладой’ (віл., З нар. сл.). Гл. надкосны ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сп’яна́, прысл.
Разм. Будучы п’яным, нецвярозым. Сп’яна ахрысцілі ку мы хлапчука Не бацькаўскім імем, а нейкім Панасам.Танк.[Алёша:] — Ты брат ёй [Любе], ці можа родзіч, Ці можа жаніх зусім. Што гэткую дрэнь гародзіш Сп’яна пра дзяўчат сваіх?Нядзведскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Verwándte
subm, f -n, -n ро́дзіч, свая́к, свая́чка
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
◎ Кармы́ч ’даглядчык жывёлы’ (Яўс.). Мабыць, таксама да карміць (гл.). Словаўтварэнне не зусім яснее: ‑ыч < ‑ісь < ‑ikjь. Параўн. кармін ∼∼ карміць, як родзіч — радзіць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
злі́тавацца, ‑туюся, ‑туешся, ‑туецца; зак.
Праявіць літасць у адносінах да каго‑н.; змілавацца. Нейкі далёкі бацькаў родзіч.. злітаваўся над удавой і ўладзіў Станіслава ў Асобы Літоўскі корпус, які стаяў у Беластоку.С. Александровіч.[Містэр Пік] страціў пасаду, добра яшчэ, што гаспадар злітаваўся і прыняў яго простым рабочым.Быкаў.
злітава́цца, ‑туецца; зак.
Уст. Спаяцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
соро́дичм., уст.
1.(одного рода)ро́дзіч, -ча м., крэ́ўны, -нага м.;
2.(родственник) свая́к, -ка́м., радня́, -ні́ж.;
3.(земляк) зямля́к, род. земляка́м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
Радзі́целі мн. л. ’нябожчыкі, родзічы’ (Ян., Нас., Гарэц.), радзі́целі, радзі́цельскі дзень ’Дзяды’ (Мат. Гом.), радзі́цель адз. л. ’родзіч, сваяк’ (ст.-дар., Жыв. сл.). Значэнне ’памёршыя бацькі’ з’явілася вынікам дыферэнцыяцыі назваў з-за семантычнага пераразмеркавання слоў бацькі́ (мясцовая назва бліжэйшых крэўных) і радзі́целі (з рус.роди́тели ’бацькі’), што з ц.-слав., ст.-слав.родитель ’тварэц; бацька’ (БЕР, 6, 297). Адносна мн. л. гл. Фасмер, 3, 492.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
далёкі, -ая, -ае.
1. Які знаходзіцца, адбываецца на вялікай адлегласці або які мае вялікую працягласць.
Далёкая планета.
Д. стрэл.
Далёкая дарога.
На далёкіх подступах (таксама перан.). Далёкая старонка без ветру сушыць (прыказка).
2. Аддзелены ад сучаснага вялікім прамежкам часу.
Далёкае мінулае.
3. Які не мае блізкіх кроўных сувязей.
Д. родзіч.
4.перан. Які мае мала агульнага з кім-, чым-н.
Мы з ім далёкія людзі.
Д. ад навукі чалавек.
5.ад чаго. Які не мае намеру рабіць што-н., думаць пра што-н.
Я д. ад думкі абражаць вас.
6. (толькі з адмоўем). Разумны, кемлівы (разм.).
Дзяўчына не надта далёкая.
|| наз.далёкасць, -і, ж. (да 1—3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)