расшырэнне сусвету

т. 13, с. 369

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

цеплавое расшырэнне

т. 17, с. 101

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Варыкознае расшырэнне вен 2/609; 3/420; 9/363

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

ВАРЫКО́ЗНАЕ РАСШЫРЭ́ННЕ ВЕН,

хвароба, пры якой нераўнамерна павялічваецца прасвет вен з утварэннем выпучванняў у вобласці стончанай вянознай сценкі і вузлападобнай звілістасці іх. Праяўляецца функцыян. недастатковасцю клапанаў вен і парушэннем крывацёку. Найчасцей пашкоджвае вены ног, прамой кішкі (гл. Гемарой), семявы канацік (гл. Варыкацэле), падслізісты слой стрававода. Адрозніваюць першаснае (не звязанае з захворваннямі) і другаснае (пасля трамбозу, аплазіі і дысплазіі глыбокіх вен, цяжарнасці і інш.).

Першаснае варыкознае расшырэнне вен у 50% хворых развіваецца ў асоб 20—50-гадовага ўзросту (найчасцей у жанчын) ад прыроджанай непаўнацэннасці клапанаў вен, слабасці сценак вен, пры пашкоджанні іх нерв. апарату, таксіка-інфекц. фактары і інш. Прыкметы: нязначнае расшырэнне вен на галёнцы ці сцягне, хуткая стамляльнасць, боль у нагах, пачуццё цяжару, сверб і цяпло скуры, ацёкі. Ускладненні: тромбафлебіт, трафічныя язвы. Пры невялікім варыкозным расшырэнні вен на нагах рэкамендуюцца эластычныя панчохі і бінты, лек. прэпараты і фізіятэрапія, пры значным — хірург. лячэнне.

А.У.Руцкі.

т. 4, с. 19

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

растру́б, -а, мн. -ы, -аў, м.

Конусападобнае расшырэнне (трубы, адзення, абутку).

Боты з раструбамі.

|| прым. растру́бны, -ая, -ае (спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

расшире́ние

1. (действие) пашырэ́нне, -ння ср., расшырэ́нне, -ння ср.; см. расширя́ть;

2. (увеличение в количестве, распространение) пашырэ́нне, -ння ср.;

расшире́ние торго́вли пашырэ́нне га́ндлю;

3. в др. знач. расшырэ́нне, -ння ср.;

расшире́ние се́рдца мед. расшырэ́нне сэ́рца;

расшире́ние жи́дкости физ. расшырэ́нне ва́дкасці;

расшире́ние масшта́ба произво́дства расшырэ́нне машта́бу вытво́рчасці.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

анеўры́зма, ‑ы, ж.

Мясцовае расшырэнне артэрыі, выкліканае пашкоджаннем, змяненнем яе сценак.

[Ад грэч. aneurysma — расшырэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

plug-in [ˈplʌgɪn]n. comput. убудава́ны мо́дуль; прагра́мнае расшырэ́нне

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

varicose [ˈværɪkəʊs] adj. med. варыко́зны;

varicose veins варыко́знае расшырэ́нне ве́н

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Erwéiterung

f -, -en расшырэ́нне, павелі- чэ́нне

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)