Які мае адносіны да радыю. Радыевае выпраменьванне.// Які змяшчае ў сабе радый. Радыевая ру да.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
radium
[ˈreɪdiəm]
n.
ра́дый -ю m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Rádium
n -s хім.ра́дый
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
радо́н
(н.-лац. radon, ад лац. radium = радый)
прыродны радыеактыўны хімічны элемент, прадукт распаду радыю.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ВЯЛІ́КАЕ МЯДЗВЕ́ДЖАЕ ВО́ЗЕРА
(Great Bear Lake),
возера на ПнЗ Канады. Пл. 30,2 тыс.км², даўж. каля 280 км, глыб. да 137 м. Берагі высокія, скалістыя, парослыя пераважна хвойнымі лясамі. Сцёк па р.Вял. Мядзведжая ў р. Макензі. Суднаходства. Рыбалоўства. Радовішча уранава-радыевай руды. Парты: Порт-Радый, Форт-Франклін.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БАРАДО́ЎСКІ Васіль Андрэевіч
(4.3.1874, с. Беражняны Смаленскай вобласці — 10.2.1914),
расійскі радыехімік. Скончыў Юр’еўскі (Тартускі) ун-т (1902). З 1903 працаваў там жа. З 1912 у Галоўнай палаце мер і вагі ў Пецярбургу. Сфармуляваў «закон Барадоўскага», які дазваляе вызначыць ат. масы элементаў-ізатопаў. Даследаваў радыяц. астаткі ферганскіх рудаў, знайшоў у іх радый.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
rad
I
рады; задаволены;
jestem rad — я рады;
rad nie rad — рады не рады; хочаш-не-хочаш;
rad bym ci pomóc — я быў бы рады табе дапамагчы
II rad {, ~u}
м.хім.радый
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
КЮРЫ́ (Curie) П’ер
(15.5.1859, Парыж — 19.4.1906),
французскі фізік; адзін з заснавальнікаў вучэння аб радыеактыўнасці. Чл. Парыжскай АН (1905). Скончыў Парыжскі ун-т (1877), дзе і працаваў у 1878—83 і з 1904 (праф.), у 1883—1904 у Школе фізікі і хіміі. Навук. працы па фізіцы крышталёў, магнетызме і радыеактыўнасці. Разам з братам Полем Жанам К. адкрыў з’яву п’езаэлектрычнасці (1880), у 1884—95 выканаў шэраг даследаванняў па сіметрыі крышталёў і магнітных уласцівасцях рэчываў (гл.Кюры—Вейса закон, Кюры закон, Кюры пункт). З жонкай М.Складоўскай-Кюры адкрыў хім. элементы палоній і радый (1888), даследаваў уласцівасці радыеактыўных рэчываў і дзеянне радыеактыўнага выпрамянення. У іх гонар названы адзінка актыўнасці радыеактыўных ізатопаў кюры і хім. элемент кюрый. Нобелеўская прэмія 1903 (разам з А.Бекерэлем).
Тв.:
Рус.пер. — Избр. труды. М.; Л.,1966.
Літ.:
Кюри М. Пьер Кюри: Пер. з фр.М., 1968;
Старосельская-Никитина О.А. История радиоактивности и возникновения ядерной физики. М., 1963.
