Атрад млекакормячых, якія маюць на кожнай канечнасці 2 ці 4 пальцы (капыты), да якога адносяцца свінні, вярблюды, авечкі, козы, буйная рагатая жывёла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гавя́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж., зб.
Абл. Буйная рагатая жывёла; каровы. — Паглядзі адно, як цікава расцягнуўся цуг кароў. Вось колькі гавяды ў Сілцах!Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
horned
[hɔrnd]
adj.
з рага́мі, рага́ты
horned cattle — рага́тая жывёла
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Бадля́ ’рагатая жывёла’ (ДАБМ), быдлё ’рагатая жывёліна’ (Бяльк.). Укр.бидля́ ’маладая жывёліна’. З польск.bydlę ’тс’ (параўн. bydło ’жывёла’). У бел.бадля́ дыялектная фанетычная змена (ненаціскное ы > а) або ўплыў дзеяслова бада́ць ’калоць, біць рагамі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Гавя́да ’скаціна’, таксама гаўя́да (гл. ДАБМ, карта № 293). Прасл.*govędo ’буйная рагатая жывёла, скаціна’ (рус.дыял.говя́до, укр.дыял.говʼя́до, балг.гове́до, серб.-харв.го̀ведо і г. д.). Утварэнне суфіксам ‑ęd‑o да і.-е.*gu̯ō̆u̯‑s ’буйная рагатая жывёла’. Агляд літ-ры ў Трубачова, Эт. сл., 7, 74–75. Усх.-палес.го́ўе, гаўя́ ’буйная рагатая жывёла, скаціна’, магчыма, < *govьje (< *govь < і.-е.*gu̯ou̯‑); гл. Борысь, БЛ, 1979 (15), 47–48.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
жва́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які жуе жвачку. Жвачныя жывёлы.
2.узнач.наз.жва́чныя, ‑ых. Падатрад млекакормячых атрада парнакапытных, да якога адносяцца авечкі, козы, буйная рагатая жывёла і інш.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Gróßvieh
n -(e)s буйна́я рага́тая жывёла
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Kléinvieh
n -(e)s дро́бная (рага́тая) жывёла
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
cattle[ˈkætl]n. буйна́я рага́тая жывёла; валы́, быкі́ і каро́вы;
twenty head of cattle два́ццаць гало́ў буйно́й рага́тай жывёлы;
The cattle are in the shed. Каровы ў хляве.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
рага́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае рогі. Буйная рагатая жывёла. □ Які вялікі ён [лось], рагаты, Паджары і стрынгаляваты.Колас.Каровы заўсёды ідуць спаважнай цяжкаю ступою, дабрадушна трасучы рагатымі ілбамі.Якімовіч./узнач.наз.рага́ты, ‑ага, м.; рага́тая, ‑ай, ж.Няма куды рагатаму падзецца. Спужаўся ён, аж дыхаць заняло.Корбан.
2. З выгнутымі вострымі канцамі, падобнымі на рогі. Зоры ў небе чыстым, Вішні каля хаты, За кляновым лістам Маладзік рагаты.Астрэйка.Павесіўшы шапку на рагатую вешалку, што стаяла побач, не распранаючыся, [Юрка] падсеў да дзяўчыны.Карпаў.
3.Разм. Якому здраджвае жонка, абмануты жонкай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)