Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
дзе́вачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Рмн. ‑чак; ж.
Ласк.да дзяўчына. Пятрова ночка невялічка, ды не выспалася дзевачка.З нар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дуга́в разн. знач. дуга́, -гі́ж.;
дуга́ Петро́вафиз. дуга́Пятро́ва;
электри́ческая дуга́физ. электры́чная дуга́;
◊
согну́ть в дугу сагну́ць у дугу́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рыззё, ‑я, н., зб.
Разм. Старое, падранае адзенне. Пятрова жонка складвала .. [у скрыню] непатрэбнае рыззё.Новікаў.Былыя вязні ішлі праз нашы Макраны дадому. Зарослыя бародамі, у рыззі.Каліна.// Анучы, старызна. Затыкала [маці] рыззём аканіцу Ды запальвала ў кухні газніцу.Бічэль-Загнетава.Кастусь віў вуду, чапляў кручок, куплены ў праезджага каравачніка за старое рыззё, і на чарвяка лавіў тоўстых і крыху лянівых плотак.Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
denial
[dɪˈnaɪəl]
n.
1) пярэ́чаньне, адмаўле́ньне n., адмо́ва f.
2) абвяржэ́ньне n.
3) вырачэ́ньне n.
Peter’s denial of Christ — Пятро́ва вырачэ́ньне Хрыста́; адмаўле́ньне ад асабі́стых выго́даў
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
АК-ШЫЙРА́К, Акшыйрак,
горны масіў у Цянь-Шані, у Кыргызстане. Цягнецца з ПдЗ на ПнУ трыма кулісападобнымі паралельнымі хрыбтамі даўж. каля 50 км, выш. да 5126 м. Водападзел вярхоўяў Нарына і рэк бас. Сарыджаза (Учкёль і інш.). Складзены з метамарфічных сланцаў, вапнякоў, гранітаў. Рэльеф высакагорны. Цэнтр зледзянення ў Цянь-Шані (59 ледавікоў пл. больш за 400 км²). Самы вял. ледавік Пятрова, дае пачатак р. Нарын.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
дуга́ж., в разн. знач. дуга́;
○ во́льтава д. — физ. во́льтова дуга́;
электры́чная д. — электри́ческая дуга́;
д. Пятро́ва — физ. дуга́ Петро́ва;
◊ сагну́ць у дугу́ — (каго) согну́ть в дугу́ (кого);
сагну́цца ў дугу́ — согну́ться в дугу́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
БЕ́ЗДНАЎСКАЕ ВЫСТУПЛЕ́ННЕ 1861,
выступленне сялян Казанскай губ. Расіі ў адказ на сялянскую рэформу 1861.
Пачалося ў в. Бездна Спаскага пав. пад кіраўніцтвам селяніна А.Пятрова (А.П.Сідарава), які абвясціў сялянам, што ўся зямля належыць ім і што яны не павінны больш працаваць на паноў. Хваляванні ахапілі больш як 75 вёсак. Каля 10 тыс. чалавек адмовіліся адбываць паншчыну, выконваць распараджэнні адміністрацыі, забіралі панскае збожжа. 12 крас. ў Бездну прыбыў карны атрад і пачаў страляць у натоўп сялян. Было забіта і паранена больш за 350 чал., многія арыштаваны, пакараны розгамі. Пятрова расстралялі. Расправа над удзельнікамі Безднаўскага выступлення выклікала пратэст дэмакр. колаў у Расіі і за мяжою.
1. Пасунуцца, паціснуцца, даючы каму‑н. месца. [Сяргей] падышоў да Ярмоленкі, Пятрова і, вітаючыся, сказаў ім, мабыць, нешта смешнае і вясёлае, бо тыя, смеючыся, пацяспіліся, далі яму месца на лаўцы.Сіўцоў.// Вызваліць частку занятай плошчы. Каля дрэ[ў] стаялі нейкія грузавікі і фурманкі. Калі падышлі «трыццацьчацвёркі», вакол іх замітусіліся людзі. — Эй, пяты эшалон! Просім пацясніцца! — крыкнуў задзёрыста, саскочыўшы з машыны, Быстроў.Мележ.// Уступіць каму‑н. частку памяшкання, жылля; пажыць у цеснаце. [Мікіта] думаў, што давядзецца брата пусціць у сваю хату, пацясніцца.Галавач.Калі на будоўлю панаехала многа людзей і не было іх дзе размясціць, жыхары Белазерска пацясніліся, пусцілі на кватэры часовых жыхароў.Дадзіёмаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)