парто́рг, ‑а, м.

Партыйны арганізатар — выбарны кіраўнік партыйнай групы. Парторг маўчаў, і шырокая ўсмешка асвятляла яго твар. Прокша. Парторг паведаміў, колькі камуністаў прысутнічае, прапанаваў вылучыць кандыдатуры для рабочага прэзідыума. Шыцік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распаце́лы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які распацеў, спацелы. [Музыканты] выходзілі за кулісы, і распацелыя ад танцаў хлопцы падносілі ім па шклянцы гарэлкі. Прокша. [Старшыня] накінуў на распацелую спіну скарэлы ад гразі шынель. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распаўне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Стаць поўным, тоўстым. [Некаторыя] могуць апрануцца ў аксаміт, могуць распаўнець, але ўсё роўна будуць выглядаць убогімі, пакрыўджанымі лёсам. Карпаў. — Першага я не ем, каб не распаўнець. Прокша.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

негаманкі́, ‑ая, ‑ое.

Разм. Негаваркі, маўклівы. Негаманкі, спакойны Чапылоў іншы раз падыдзе да Кастуся, агледзіць яго работу. Прокша. // Які не робіць шуму; ціхі. Налева ад грудка — у засені старых негаманкіх хвой — могілкі. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

не́вук, ‑а, м.

Неадукаваны, недасведчаны чалавек. Ніякага рэальнага зместу не ўкладаў Пракоп у.. слова [самакрытыка]. Ён моўчкі глядзеў на Міколу, баючыся паказацца невукам. Колас. Я вырашыў даканаць невука і кароценька выклаў сутнасць свайго назірання. Прокша.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

канто́ра, ‑ы, ж.

Агульная назва ўстаноў або аддзелаў прадпрыемства з адміністрацыйна-гаспадарчымі функцыямі, а таксама памяшканне такіх устаноў і аддзелаў. Раённая кантора сувязі. Кантора лясніцтва. □ Нарміроўшчык Змітрок Хітрык прынёс у кантору на подпіс пачак нарадаў. Прокша.

[Ням. Kontor.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нацярпе́цца, ‑цярплюся, ‑церпішся, ‑церпіцца; зак.

Зведаць, перажыць шмат чаго‑н. непрыемнага, цяжкага; нагаравацца. Нацярпецца голаду і холаду. □ Румыны нашу армію сустракалі як родную, народ тут бедны, нацярпеўся, адчуў адразу, што армія краіны сацыялізма нясе вызваленне. Прокша.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фанабэ́рыя, ‑і, ж.

Разм. Пыхлівасць, зазнайства, ганарыстасць. Я недалюбліваў гэтага чалавека за яго індычую надзьмутасць, за чэрствасць і незразумелую фанабэрыю. Сабаленка. Фанабэрыі хоць адбаўляй, а розуму не грэх было б і пазычыць. Прокша.

•••

Сагнаць фанабэрыю гл. сагнаць.

[Польск. fanaberia.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фа́йны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Добры, першасортны. [Гаспадар:] — Файныя парасяткі і дзешава купіў. Прокша. // Добры, прыгожы. [Адэля:] — Віцька твой прыходзіў. Цяпер ведаю, навошта ўвесь час яго хавала ад мяне! Файны хлопец. Савіцкі. — А якая ў цябе брошка файная, — зноў напіўся Косцік да Раі. Арабей.

[Ням. fein — першага сорту, далікатны]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

барыто́н, ‑а, м.

1. Мужчынскі голас, сярэдні паміж басам і тэнарам. Сярод прысутных выдзяляўся густы барытон Кротава. Прокша. // Спявак з такім голасам. Над возерам разлягалася чароўная песня: спяваў гучны барытон. Ваданосаў.

2. Духавы або струнны музычны інструмент баса-барытоннага дыяпазону і тэмбру.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)