Настойліва просячы, атрымаць дазвол пайсці, паехаць куды‑н. Выпрасіцца на пабыўку. □ І выпрасіўся я на работу ў лес.Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Малістава́ць ’вельмі старанна, моцна прасіць’ (Шат.), укр.гуц.молиститися ’прасіцца’. Паланізм. Параўн. польск.molestować ’набрыдаць сваімі просьбамі, надакучваць’, якое з лац.molestāre ’абцяжарваць, турбаваць, непакоіць, набрыдаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Не́прас ’нягоднік’: непрас, ні мацер, ні бацька не послухає (ТС). Няясна; магчыма, да прасіць, прасіцца ’пытацца (згоды)’ або ад польск.niefrasobliwy ’легкадумны, бесклапотны’ пры fräs ’клопат, смутак’ (< ням.fressen ’з’ядаць, грызці; перан. перажываць’, гл. Слаўскі, 1, 237) з натуральнай субстытуцыяй у народных гаворках (параўн. пасолжфасоля), аднак шляхі з’яўлення слова на беларускай глебе застаюцца ў апошнім выпадку нявысветленымі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
самапа́с, ‑а і ‑у, м.
Разм.
1.‑а. Той, хто выйшаў на свой хлеб, жыве самапасам. [Пракоп:] — Убачыш, як твой гэты самапас прыйдзе да цябе, як будзе прасіцца... будзе скарынцы хлеба рад.Баранавых.
2.‑у. Самастойнае, без нагляду жыццё. [Бацька:] — Так, донька?.. Сама, значыць, ето... на самапас захацела?..Кандрусевіч.[Дзядзька:] — Я вось падумаў... Ці выжыў бы чалавек, каб яго пусціць на такі самапас?Чыгрынаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
beg
[beg]
begged, -gging
1.
v.t.
1) прасі́ць (дапамо́гі, мі́ласьціны)
2) упро́шваць, малі́ць
He begged his mother — Ён упро́шваў сваю́ ма́ці
3) ве́тліва прасі́ць
I beg your pardon — Выбача́йце; Прашу́ выбачэ́ньня
2.
v.i.
прасі́цца; падава́ць про́сьбу
to beg for mercy — прасі́ць лі́тасьці
•
- beg off
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
малі́цца, малюся, молішся, моліцца; незак.
1. Звяртацца з малітвай да бога, святых. Акрамя няньчання дзяцей, у Васількі быў яшчэ адзін цяжкі абавязак — штодзень маліцца богу.Крапіва.А маці ноч бяссонную Малілася, каб бог Ад бед, ад гора чорнага Ёй сына пабярог.Панчанка.//перан. Вельмі моцна прасіцца. — Паночку, даражэнькі, — моліцца Сяргей, — няма ў мяне каня!..Нікановіч.
2.перан.; накаго-што. Разм. Богатварыць, абагаўляць. [Маргарыта:] — Якія ж бываюць людзі, толькі падумаць! А Барыс жа на .. [Усевалада] маліўся.Скрыган.[Васіль:] — Я не намераны маліцца на лепшых звеннявых і на звенні, як вы робіце ў адносінах да Міхальчук.Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шкра́баць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм.
1.што, чым і без дап. Пакідаючы драпіны ці зачэпліваючы, вадзіць чым‑н. вострым ці цвёрдым па якой‑н. паверхні. Як толькі ён [Рэкс] заўважыў, што мяне няма ў бліндажы, падышоў да дзвярэй і давай шкрабаць кіпцюрамі, прасіцца, каб яго выпусцілі на двор.Пальчэўскі.Нават вярбы не было відаць, хоць галіна шкрабала шыбу зусім блізка.Шамякін.А потым зноў елі моўчкі, толькі чулася, як шкрабалі лыжкі ў талерках.Гаўрылкін.//Разм. Чухаць, скрэбці асобныя часткі цела. Грэчка шкрабае за вухам, хоча нешта сказаць, але тут умешваюцца другія кабеты, і ён маўчыць.Няхай.
2. Зачэпліваючы за што‑н., скрабучы па чым‑н., утвараць шум, шапаценне, шоргат. Па тратуары шкрабалі чыесьці падэшвы...«Работніца і сялянка».Маці ўжо шкрабае доўгім ключом-адмычкай, прасунутай праз дзірку ў вушаку.Паўлаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)