недасядзе́ць

‘не прасядзець неабходны час (недасядзець у турме)’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. недасяджу́ недасядзі́м
2-я ас. недасядзі́ш недаседзіце́
3-я ас. недасядзі́ць недасядзя́ць
Прошлы час
м. недасядзе́ў недасядзе́лі
ж. недасядзе́ла
н. недасядзе́ла
Дзеепрыслоўе
прош. час недасядзе́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

просиде́ть сов., в разн. знач. прасядзе́ць, прасе́дзець; см. проси́живать.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́седзецца, ‑джуся, ‑дзішся, ‑дзіцца; зак.

Разм. Прасядзець, прабыць дзе‑н. доўгі час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

засе́дзецца, -джуся, -дзішся, -дзіцца; зак.

Прасядзець, прабыць надта доўга.

З. ў гасцях.

З. за работай.

◊

Заседзецца ў дзеўках (разм.) — не выйсці своечасова замуж.

|| незак. засе́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перасе́дзець, -джу, -дзіш, -дзіць і перасядзе́ць, -джу́, -дзі́ш, -дзі́ць; -сядзі́м, -седзяце́, -сядзя́ць; зак.

1. Прасядзець дзе-н. больш, чым трэба.

Пераседзеў на тыдзень даўжэй у камандзіроўцы.

2. Сапсавацца ад доўгага сядзення (пра хлеб у печы).

Хлеб пераседзеў і адпёкся.

3. каго (што). Прасядзець даўжэй за каго-н.

Перасядзеў усіх у бібліятэцы.

4. што. Прабыць дзе-н. некаторы час.

П. дождж у хаце.

5. Адседзець да здранцвення.

П. нагу.

|| незак. перасе́джваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дасе́дзець, ‑седжу, ‑седзіш, ‑садзіць і дасядзе́ць, ‑сяджу, ‑сядзіш, ‑сядзіць; зак.

Прасядзець, прабыць да якога‑н. часу. Даседзець да канца лекцыі. Даседзець на спектаклі да канца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́седзець, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак.

1. без дап. Прасядзець, прабыць дзе-н. пэўны час.

В. пры хворым цэлыя суткі.

2. каго. Вывесці птушанят, седзячы на яйках.

В. куранят.

3. перан., што. Дасягнуць чаго-н. доўгім сядзеннем (разм., жарт.).

В. дысертацыю.

|| незак. высе́джваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перасядзе́ць разм. (доўга прасядзець) zu lánge sítzen;

перасядзе́ць каго-н. länger dábleiben* als ándere

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

рассе́дзецца, ‑седжуся, ‑седзішся, ‑садзіцца і рассядзе́цца, ‑сяджуся, ‑сядзішся, ‑сядзіцца; ‑сядзімся, ‑седзіцеся; зак.

Разм. Прасядзець доўгі час дзе‑н. [Верхаводка:] На маёй рабоце залішне не расседзішся. Ты ведаеш, што значыць быць памочнікам дырэктара па адміністрацыйна-гаспадарчай частцы? Губарэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узбаламу́чаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад узбаламуціць.

2. у знач. прым. Неўраўнаважаны, узбударажаны; неспакойны. Узбаламучаны настрой. □ Хацелася [Дауэру] кінуць усё.., забрацца ў ціхі куточак і там прасядзець, аж пакуль не паспакайнее гэты ўзбаламучаны свет. Шахавец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)