Адработачная рэнта , гл. Паншчына
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
бая́ ршчына ж. ист.
1. (господство бояр ) боя́ рщина;
2. см. па́ ншчына
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Fron
f -, -en гіст. па́ ншчына ; падняво́ льная пра́ ца
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
То́ лака ’паншчына ’ (капыл. , ЛА , 3). Да талака 1
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бая́ ршчына , ‑ы, м.
Гіст.
1. Перыяд у гісторыі рускай дзяржавы, калі панавала і правіла баярства. Гэта было ў часы баяршчыны.
2. Вотчына баярына. Працаваць на баяршчыне.
3. Тое, што і паншчына . Адбываць баяршчыну.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
боя́ рщина
1. (господство бояр) бая́ ршчына, -ны ж.
2. (барщина) па́ ншчына , -ны ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыгон , паншчына
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
кре́ пость IV ж. (крепостная зависимость) ист. прост. о́ н, -ну м. па́ ншчына , -ны ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Рабо́ та ’праца, занятак, дзейнасць’, ’прадукт працы’ (ТСБМ ; шчуч. , астрав. , паст. , віл. , смарг. , в.-дзв. , брасл. , мядз. , лід. , гродз. , люб. , пух. , ігн. , шальч. , кам. , Сл. ПЗБ ; Бяльк. ), робо́ та ’праца; прылада працы’ (ТС ), ст.-бел. робота , работа , работати , рус. рабо́ та , укр. робо́ та , польск. , в.-луж. , н.-луж. robota , чэш. , славац. robota ’паншчына ’, славен. robọ̑ta , серб. ра̀бота , ’паншчына ’, харв. ràbota ’работа, праца’, балг. ра́ бота . Прасл. *orbota ўзыходзіць да і.-е. *orbhos , роднаснага гоц. arbajþs ’патрэба, нястача’, ст.- в.-ням. ar(a)beit ’работа, нястача’, ням. Arbeit ’работа’ (Фасмер , 3, 427; Чарных 2, 91–92).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сярэ́ бшчына ’абрад адорвання маладых’: на сярэбшчыну гукаюць, як едуць па нявесту (Мат. Гом. ), ст.-бел. сере́ бщина , сере́ бщизна ’грашовы падатак серабром’ (Ст.-бел. лексікон , Сташайтэне, Абстр. лекс. ). Параўн. укр. сере́ бщина ’падаткі на вайсковыя патрэбы, падатак на зямлю’. Да серабро́ (гл.), сумніўна атаясамленне з укр. сербщи́ на ’работа на пана, паншчына ’, гл. ЕСУМ , 5, 216.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)