Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
тры́зна, ‑ы, ж.
1. У старажытных славян — заключная частка пахавальнага абраду, якая суправаджалася ваеннымі гульнямі, спаборніцтвамі, а таксама вячэрай па нябожчыку. Пры спальванні і насыпанні кургана праводзілі так званыя трызны — урачыстае развітанне з нябожчыкам у выглядзе ваеннай гульні або спаборніцтва.Штыхаў.
2. Пахавальны і памінальны абрад, памінкі па нябожчыку. Калі памёр Каліна, зрабілі дзеці па ім памінкі — трызну і пахавалі яго ў зямлі, паклаўшы туды яго лепшыя і найпатрэбнейшыя рэчы.Багдановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пераці́ны ’памінкі’ (ветк., Мат. Гом.). Няясна. Магчыма, звязана з укр.ператні ’перапынак’ ці змененае з мэтай табуізацыі дзесяціны ’памінкі на дзевяты дзень пасля смерці’ (< прасл.devątina).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Léichenmahl
n -(e)s, -mähler i -e памі́нкі; жало́бны абе́д
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Жало́ба ’смутак’, ’памінкі’ (Сл. паўн.-зах.). Ад кораня, прадстаўленага ў жаль (гл.) з суфіксам ‑оба.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ручні́ца ’памінкі па нябожчыку праз год пасля смерці’ (Сл. рэг. лекс.). З польск.rocznica ’гадавіна’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ На́мша ’памінкі па нябожчыку’ (іўеў., Сцяшк. Сл.), ’плата папу за памінанне памёршых’ (Клім.), параўн. н.-луж.namsa ’богаслужэнне’. Відаць, са спалучэння на міму (даць) ’запла: піць за памінкі’, ад міма ’служба, богаслужэнне’ (< польск.msza ’тс’, лац.missa ’тс’, параўн. Брукнер, 347; Шустар-Шэўц, 13, 987) з далейшым афармленнем як назоўнік ж. р. адз. л.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Паўгодкі ’паўгодзе’ (Нас.), ’паўгода пасля смерці’ (Яшкін, вусн. паведамл.). Да паў- і год (гл.). Суфікс, як у памінкі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
памяну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -мяну́ты і -нёны (да 1 знач.); зак.
1.каго-што. Успомніць, упамянуць у размове (разм.).
П. дабром каго-н.
2.каго (што). Наладзіць, справіць чые-н.памінкі.
П. нябожчыка.
3. У вернікаў: памаліцца за ўпакой памерлых.
|| незак.паміна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Памінай як звалі (перан.: бясследна знік, прапаў; разм.); наз.паміна́нне, -я, н. (да 2 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Паго́дкі ’памінкі праз год’ (Мат. Гом., Інстр. II). Суфіксальнае ўтварэнне ад прыназоўнікавага словазлучэння па году з суф. ‑к. Гл. го́д.