падда́ная, ‑ай, ж.

Жан. да падданы ​2.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

poddany

гіст. падданы

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

national1 [ˈnæʃnəl] n. грамадзя́нін, падда́ны (якой-н. дзяржавы);

American nationals in Britain амерыка́нскія падда́ныя ў Вялікабрыта́ніі

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

грамадзянін, падданы

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

ntertan

m -s i -en, -en

1) падда́ны

2) вернападда́ны

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

inferior

[ɪnˈfɪriər]

1.

adj.

1) ніжэ́йшы (ста́нам, ра́нгам), падле́глы, падда́ны

2) го́ршага гату́нку; благі́, го́ршы; непаўнацэ́нны

3) Print. падрадко́вы, падтэ́кставы

2.

n.

1) падле́глы, падда́ны -ага m., падле́глая, падда́ная f.

2) рэч го́ршае я́касьці

- inferior to

- inferiority complex

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

subject1 [ˈsʌbdʒɪkt] n.

1. тэ́ма, пыта́нне, прадме́т;

be on the subject гавары́ць на тэ́му;

change the subject змяні́ць тэ́му

2. аб’е́кт;

the subject of an experiment аб’е́кт эксперыме́нта

3. ling. дзе́йнік

4. падда́ны; падда́ная;

a British subject падда́ная Брыта́ніі

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

subject

1. [ˈsʌbdʒekt]

n.

1) тэ́ма f.

2) прадме́т -у m. (вывучэ́ньня), аб’е́кт -у m. (дасьле́даваньня)

3) дысцыплі́на f., шко́льны прадме́т

4) падда́ны -ага m.

Queen’s subject — падда́ны карале́вы

5) дзе́йнік -а m.

6) тэ́ма f., сюжэ́т -у m. (тво́ру)

2.

adj.

падула́дны, падпара́дкаваны

We are subject to our country’s laws — Мы падпарадко́ўваемся зако́нам на́шай краі́ны

3. [səbˈdʒekt]

v.t.

1) падбіва́ць, заваёўваць, падпарадко́ўваць

2) паддава́ць

to subject to torture — паддава́ць катава́ньню

- subject to

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

По́слух1 ’сведка на судзе ў старажытнасці’ (ТСБМ), ст.-бел. послухъ ’тс’, сюды ж варыянты з нарашчэннем суфікса послух‑ачъ, послух‑а‑тель (Сл. Скар.), рус. по́слух ’тс’, ст.-рус. послухъ ’тс’, польск. posłuch ’праслухоўванне’, чэш. posluchy ’выведванне, разведка’, славац. posluch ’тс’, ст.-слав. послоухъ ’сведка’. Да слухаць (гл.) (Фасмер, 3, 340); прыстаўка по- нясе семантыку выніковасці дзеяння, даслоўна — по́слух ’тое, што пачута’ ці ’той, хто пачуў’.

По́слух2 рэліг. ’паслушэнства’, ’абавязак манаха ці паслужніка’ (ТСБМ, Нас., Байк. і Некр.), ст.-бел. послушание, послушенство ’тс’ (Сл. Скар.), укр. по́слух ’паслушэнства’, польск. posłuch ’тс’, ’паслухмянасць’, ’абавязак’, серб. по̀слух ’тс’. Магчыма, калька з грэч. ὑπ‑ήκοος ’паслухмяны, падданы, падначалены’. Да слухаць (гл.).

По́слух3 ’чутка, пагалоска’ (ТСБМ), рус. послух ’недакладныя звесткі, цёмныя, хлуслівыя чуткі’ (Сл. Салж.), ст.-рус. послухъ ’тс’, польск. posłuch ’чутка’, у іншых славянскіх мовах семантыка ’слых, магчымасць чуць’: чэш. posluch ’тс’, славен. posluh ’тс’. Параўн. по́слух1 (гл.). Да слухаць (гл.).

По́слух4 ’дапамога, палёгка’ (Сцяшк. Сл.). Відавочна, фанетычны запіс бел. послуг з фрыкатыўным [ɣ]. Да паслуга, служыць (гл.). Аддзеяслоўнае ўтварэнне з прыстаўкай по- з семантыкай выніковасці дзеяння.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прыгада́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Узнавіць у памяці; прыпомніць. Як ні стараўся Лыкоўскі, падрабязнасцей сустрэчы прыгадаць не мог. Васілёнак. [Хлебнікава] прыгадала сваю вуліцу, знаёмых, свой дом, што стаіць на Сакалінай гары ў Маскве. Гамолка. — Ну, чый жа ты цяпер падданы? — прыгадаў .. [пану Крулеўскаму] дзед Талаш тое ж пытанне, што сам чуў колісь. Колас. Начальнік эксплуатацыі нават не прыгадаў, што ў распараджэнні інжынера быў тэлефон. Шынклер. // Прыпомніўшы, пазнаць, зразумець. Пятро не адразу прыгадаў, хто гэта жанчына. Пальчэўскі. Толькі, бадай, праз хвіліну [Клаўдзя] прыгадала: гэта ж Тася Хлябніцкая! Баранавых. Вася і Валерый прыгадалі: гэтак стары назваў гаспадара той сядзібкі, што стаіць наводшыбе. Б. Стральцоў.

2. Навесці на ўспамін, прымусіць успомніць што‑н. па асацыяцыі. Гэты вечар, што застыў на шыбах Сіняю каймой, Прыгадаў мне дальнія сялібы, Палісаднік мой. Тарас. Адышла з вачэй, адпала Невыносная журба, Многа сэрцу прыгадала Берасцяная труба. Броўка.

3. Прыпомніць каму‑н. зробленае з мэтай адпомсціць, пакараць. — Вабейка яшчэ прыгадае табе ўсё — пачакай... Хадкевіч. Ах ты, шашаль папяросы! — Прыгадаем табе гэта! Бялевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)