2.перан. Сабрацца ў сэрцы, душы, перапоўніць сэрца, душу (пра гнеў, крыўду).
На душы накіпела (безас.).
|| незак.накіпа́ць, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Késselstein
m -(e)s аса́дак, на́кіп (на катле)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Пе́на ’лёгкая пузырыстая маса на паверхні вадкасцей; маса, утвораная растворам мыла’ (ТСБМ, Шат., ТС, Сл. ПЗБ), ’пена на мыльнай вадзе’ (паўн.-усх., ЛА, 3), ’пот у каня’ (Сл. ПЗБ), ’плесня’ (арш., ЛА, 4). Сюды ж пе́нка ’пенка на малацэ’ (там жа), пе́нкі ’прыгаркі (бульба); ’лупіны (ад бульбы)’ (там жа), пе́няць ’пеніцца, пакрывацца пенай’ (Сл. ПЗБ). Укр.пі́на, рус.пе́на ’пена, сліна’, польск.piana, н.-луж.pěnki ’пена’, в.-луж.pěna ’накіп’; ’сліна ля рота’, чэш.pěna ’пена, накіп’, славац.pena ’тс’, славен.pẹ́na, ст.-славен.pejna, серб.-харв.пје̏на, харв.spjȅna, макед.пена, балг.пя́на, ст.-слав.пѣны ’пена, пена ля рота’. Прасл.*pěna, роднаснымі да якога будуць літ.spáinė ’смуга пены’, ст.-прус.spoayno ’пена піва, якое бродзіць’, лац.spūma ’пена, пырскі’, pūmex ’пемза’, ст.-в.-ням.veim, ст.-інд.phḗnas (м. р.), асец.fink ’пена, накіп’ < і.-е.*(s)poi̯ + *‑mn‑o/*‑mn‑ā (Фасмер, 3, 231. з літ-рай; Аткупшчыкоў, Из истории, 233 і 235).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
spume
[spju:m]1.
n.
пе́на f., шум, на́кіп -у m.
2.
v.i.
пе́ніцца
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
scum[skʌm]n.
1. пе́на, на́кіп, шумаві́нне
2.infml агі́дны чалаве́к, мярзо́тнік;
the scum of the earth падо́нкі (грамадства), уся́кі зброд
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
szumowiny
мн.
1. пена, накіп; шум;
2.перан. адкіды грамадства
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
fur[fɜ:]n.
1. фу́тра; шэрсць;
a fur coat фу́тра
2.на́кіп (на чайніку, катле і да т.п.)
3. налёт (на языку хворага)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Inkrustatión
f -, -en
1) інкруста́цыя
2) тэх.на́кіп, налёт, аса́дак
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
incrustation
[,ɪnkrʌˈsteɪʃən]
n.
1) паўстава́ньне кары́, скары́нкі
2) кара́, скары́нка f., на́кіп -у m.
3) інкруста́цыя f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
шчаўчо́к, ‑чка, м.
1. Рэзкі, кароткі, адрывісты гук, які ўтвараецца пры рэзкім сутыкненні, рабоце механізма і пад. Сухі, ледзь чутны шчаўчок пачуўся ў пакоі — патрон даў асечку.Лупсякоў.
2. Тое, што і пстрычка. Ад шчаўчка пігмея ляцяць тарчма, Паўзуны, бяскрылае зло, Накіп людская, свінушнік, карчма, Эстэцкіх гадзін, кубло.Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)