тана́льнасць, -і, ж. (спец.).

1. Вышыня гукаў ладу, якая вызначаецца становішчам галоўнага тону (першай ступені гамы).

2. Асноўны колер, каларыт, спалучэнне тонаў у карціне.

3. перан. Асноўная эмацыянальная настроенасць у мастацкім творы.

Лірычная т. паэмы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

блюз, ‑а, м.

Журботная лірычная песня амерыканскіх неграў, якая атрымала вялікае пашырэнне як адзін з жанраў джазавай музыкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каваці́на, ‑ы, ж.

У оперы — невялікая лірычная арыя, пераважна песеннага складу. Каваціна Фігара. // У інструментальнай музыцы — невялікая п’еса з напеўнай мелодыяй.

[Іт. cavatina.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ліры́чны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ліры́чны ліры́чная ліры́чнае ліры́чныя
Р. ліры́чнага ліры́чнай
ліры́чнае		 ліры́чнага ліры́чных
Д. ліры́чнаму ліры́чнай ліры́чнаму ліры́чным
В. ліры́чны (неадуш.)
ліры́чнага (адуш.)		 ліры́чную ліры́чнае ліры́чныя (неадуш.)
ліры́чных (адуш.)
Т. ліры́чным ліры́чнай
ліры́чнаю		 ліры́чным ліры́чнымі
М. ліры́чным ліры́чнай ліры́чным ліры́чных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ліры́чны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ліры́чны ліры́чная ліры́чнае ліры́чныя
Р. ліры́чнага ліры́чнай
ліры́чнае		 ліры́чнага ліры́чных
Д. ліры́чнаму ліры́чнай ліры́чнаму ліры́чным
В. ліры́чны (неадуш.)
ліры́чнага (адуш.)		 ліры́чную ліры́чнае ліры́чныя (неадуш.)
ліры́чных (адуш.)
Т. ліры́чным ліры́чнай
ліры́чнаю		 ліры́чным ліры́чнымі
М. ліры́чным ліры́чнай ліры́чным ліры́чных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

канцо́на, ‑ы, ж.

1. Род лірычнага верша ў італьянскай і старафранцузскай паэзіі сярэдніх вякоў і эпохі Адраджэння.

2. Лірычная песня, якая па гучанню набліжаецца да італьянскай народнай песні.

[Іт. canzone.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

до́йна, ‑ы, ж.

Народная лірычная песня румын і малдаван. Мне зноў на сэрцы неспакойна, яно да вас ляціць, сябры, ледзь толькі я пачую дойну, што вы спявалі на Днястры. А. Вольскі.

[Рум. doină.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самавыяўле́нне, ‑я, н.

Выяўленне самога сябе ў чым‑н., у якой‑н. дзейнасці. Лірычная паэма дае шырокую прастору для самавыяўлення аўтара, для раскрыцця душэўнага, эмацыянальнага стану чалавека. Гіст. бел. сав. літ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Лі́рыка ’адзін з родаў мастацкай літаратуры’, ’сукупнасць лірычных твораў’, ’чуллівасць, перажыванні, настрой’ (ТСБМ). Як і польск. liryka (XIX ст.), паходзіць з франц. (poésie) lyrique, ням. Lyrik ’лірыка’ < лац. lyrica ’ода, лірычная песня’ < ст.-грэч. λυρικός ’лірычны паэт’ < λύρα ’ліра, сяміструнны інструмент’. Крукоўскі (Уплыў, 85) мяркуе, што бел. лірыка паходзіць з рус. мовы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

замілава́на-ліры́чны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. замілава́на-ліры́чны замілава́на-ліры́чная замілава́на-ліры́чнае замілава́на-ліры́чныя
Р. замілава́на-ліры́чнага замілава́на-ліры́чнай
замілава́на-ліры́чнае		 замілава́на-ліры́чнага замілава́на-ліры́чных
Д. замілава́на-ліры́чнаму замілава́на-ліры́чнай замілава́на-ліры́чнаму замілава́на-ліры́чным
В. замілава́на-ліры́чны (неадуш.)
замілава́на-ліры́чнага (адуш.)		 замілава́на-ліры́чную замілава́на-ліры́чнае замілава́на-ліры́чныя (неадуш.)
замілава́на-ліры́чных (адуш.)
Т. замілава́на-ліры́чным замілава́на-ліры́чнай
замілава́на-ліры́чнаю		 замілава́на-ліры́чным замілава́на-ліры́чнымі
М. замілава́на-ліры́чным замілава́на-ліры́чнай замілава́на-ліры́чным замілава́на-ліры́чных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)