перыста́льтыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.

Хвалепадобнае рытмічнае сцісканне сценак подых органаў (кішак, страўніка і інш.).

[Ад грэч. peristaltikos — які ахоплівае, сціскае.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прахо́днасць, -і, ж.

1. Даступнасць чаго-н. для праходу.

П. балота.

2. Пра органы цела: здольнасць прапускаць што-н. праз сябе.

П. кішак.

3. Пра транспартныя сродкі: здольнасць пераадольваць дарожныя перашкоды.

Аўтамабіль павышанай праходнасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кішэ́чнік, ‑а, м.

Частка стрававальнага апарата чалавека і жывёл, якая пачынаецца за страўнікам і заканчваецца прамой кішкай; сукупнасць кішак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фля́кі, ‑аў; адз. няма.

1. Кішкі, вантробы, трыбухі жывёлы.

2. Страва, прыгатаваная з кішак, рубца і пад. Тушаныя флякі.

[Польск. flaki ад ням. Fleck — кавалак чаго‑н.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

варсі́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

1. Валасок ворсу.

2. Тонкі валасок на паверхні раслінных і жывёльных арганізмаў.

3. Мікраскапічны выраст на слізістай абалонцы тонкіх кішак, праз які ўсмоктваюцца пажыўныя рэчывы (спец.).

|| прым. варсі́нкавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заваро́т, -у, М -ро́це, мн. -ы, -аў, м.

Рэзкая змена напрамку руху, паварот (у 1 знач.), а таксама месца, дзе змяняецца напрамак.

З-за завароту ракі выплыла лодка.

○

Заварот кішак — непраходнасць кішэчніка, выкліканая перакручваннем кішэчных петляў.

|| прым. заваро́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кетгу́т, ‑у, М ‑гуце, м.

Ніці, якія атрымліваюць з кішак дробнай рагатай жывёлы (скарыстоўваюцца пры хірургічных аперацыях для ўнутраных швоў і перавязкі сасудаў).

[Англ. catgut.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пераво́ратнік (пэрэво́ротнік) ’бурачок камяністы, Alyssum saxatile L. Desv.’ (лельч., Бейл.). Расліна выкарыстоўваецца як лякарства “ад жывата”, магчыма, ад завароту кішак, параўн. пераварот кішок (Сл. ПЗБ). Да пера- і варочаць — вярце́ць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

заваро́т, -ту м.

1. (действие) поворо́т;

2. (место, участок) заворо́т, изги́б;

○ з. кі́шак — мед. за́ворот кишо́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

энтэры́т

(ад гр. enteron = кішка)

запаленне слізістай абалонкі тонкіх кішак.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)