аге́ньчык, -ку м., уменьш.

1. в разн. знач. огонёк;

а. папяро́сы — огонёк папиро́сы;

заіскры́ліся гарэ́злівыя ~кі ў вача́х — заискри́лись озорны́е огоньки́ в глаза́х;

2. небольшо́й костёр;

раскла́сці а. — развести́ костёр;

на а. (зайсці́, завярну́ць) — на огонёк (зайти́, заверну́ть)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Касцёр ’каласоўнік, Bromus secallinus L.’ (Байк. і Некр.); ’града ці стажок складзеных дроў’; ’грудок чаго-н., вельмі многа’; ’раскладзены агонь на полі, у лесе’; ’вогнішча’ (Сл. паўн.-зах.). Рус. костёр ’касцёр, агонь’; ’купа дроў і да т. п.’, ’вялікая ўкладка снапоў у полі’, ’кастрыца’ і г. д., укр. косте́р ’сажань дроў’, славен. kóster ’вогнішча; купа дроў’ і г. д. Праформа *kostrъ, генетычна звязана з прасл. *kostra ’кастрыца; шкілет, касцяк; вострыя костачкі рыбы; шэрсць казы; хвошч палявы’ і г. д. Да этымалогіі гл. досыць складаны агляд Трубачова, Эт. сл., 11, 158–160. 163–164. Гл. яшчэ тлумачэнне Фасмера, 2, 347–348.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

расклада́ць I несов., в разн. знач. раскла́дывать; (костёр — ещё) разводи́ть; см. раскла́сці I

расклада́ць II несов. (на составные части) разлага́ть; см. раскла́сці II

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разварушы́ць сов.

1. прям., перен. (побудить к действиям) расшевели́ть; раскача́ть; растормоши́ть;

р. со́ннага — расшевели́ть (растормоши́ть) со́нного;

2. развороши́ть;

р. мура́шнік — развороши́ть мураве́йник;

р. во́гнішча — развороши́ть костёр

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Fontibus ex modicis concrescit maximus amnis

3 невялікіх крыніц вырастае вялікая рака.

Из небольших родников вырастает большая река.

бел. Сноп да снапа ‒ і будзе капа. Па капельцы ‒ мора, па травінцы ‒ стог.

рус. Из крошек ‒ кучка, из капель ‒ море. Собирай по ягодке ‒ наберёшь кузовок. По капельке море, по зёрнышку ‒ ворох. С миру по нитке ‒ голому рубаха. Пушинка к пушинке ‒ и выйдет перинка. Полено к полену ‒ костёр. Клюёт носок ‒ набирает зобок. Из грошей рубли растут.

фр. Les petits ruisseaux font les grandes rivières (Из маленьких ручейков вырастают большие реки). Grain à grain, la poule remplit son ventre (Зёрнышко к зёрнышку ‒ и курочка наполняет свой живот [зоб]).

англ. Many a little makes a mickle (Много по малу ‒ вот и много).

нем. Viele Bäche machen einen Strom (Много ручьёв образуют реку). Güsse machen Flüsse (Потоки образуют реки).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

распалі́ць сов.

1. разже́чь;

р. касцёр — разже́чь костёр;

2. раскали́ть;

р. жале́за — раскали́ть желе́зо;

3. (у чым) растопи́ть (что);

р. у пе́чы — растопи́ть печь;

4. перен. разже́чь;

р. гнеў — разже́чь гнев;

5. перен. (вызвать сильную охоту — ещё) раззадо́рить

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разложи́тьI сов.

1. (положить отдельно одно от другого) раскла́сці, мног. парасклада́ць, параскла́дваць;

2. (расправив, положить) (разостлать) раскла́сці, разасла́ць;

3. (распределить) раскла́сці, мног. парасклада́ць, параскла́дваць;

разложи́ть де́ньги по счета́м раскла́сці (парасклада́ць, параскла́дваць) гро́шы па раху́нках;

4. (зажечь) раскла́сці, мног. парасклада́ць, параскла́дваць;

разложи́ть костёр раскла́сці аго́нь (во́гнішча); см. раскла́дывать.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пла́менный

1. уст. (ярко горящий, пылающий) палымя́ны, агні́сты;

пла́менный костёр палымя́нае во́гнішча;

2. перен. (жаркий, горячий) гара́чы;

пла́менное дыха́ние гара́чае дыха́нне;

3. перен. (пылкий, страстный) палымя́ны, па́лкі, гара́чы;

пла́менный трибу́н палымя́ны трыбу́н;

пла́менная любовь гара́чае (па́лкае) каха́нне;

пла́менный взгляд палымя́ны (па́лкі) по́зірк;

пла́менный приве́т гара́чае прывіта́нне;

4. (цвета пламени) палымя́ны, агні́сты;

пла́менный зака́т палымя́ны (агні́сты) за́хад со́нца;

5. пла́менная печь техн. по́лымная печ.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

раскла́сці I сов., в разн. знач. разложи́ть; (костёр — ещё) развести́;

р. тава́р — разложи́ть това́р;

р. склада́ны ло́жак — разложи́ть складну́ю крова́ть;

р. стра́ту на траі́х — разложи́ть убы́тки на трои́х;

р. аго́нь — разложи́ть (развести́) ого́нь

раскла́сці II сов. (на составные части) разложи́ть;

р. ваду́ на кісларо́д і вадаро́д — разложи́ть во́ду на кислоро́д и водоро́д;

р. лік на мно́жнікі — разложи́ть число́ на мно́жители

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разлажы́ць I сов.

1. в разн. знач. разложи́ть; (костёр — ещё) развести́;

р. тава́р — разложи́ть това́р;

р. крэ́сла-ло́жак — разложи́ть кре́сло-крова́ть;

р. стра́ту памі́ж усі́мі ўдзе́льнікамі — разложи́ть убы́ток ме́жду все́ми уча́стниками;

р. аго́нь — разложи́ть (развести́) ого́нь;

2. прост. (разбить, критикуя) расчихво́стить;

3. (на составные части, элементы) разложи́ть;

р. ваду́ на кісларо́д і вадаро́д — разложи́ть во́ду на кислоро́д и водоро́д;

р. лік на мно́жнікі — разложи́ть число́ на мно́жители

разлажы́ць II сов. (дезорганизовать) разложи́ть;

р. а́рмію праці́ўніка — разложи́ть а́рмию проти́вника

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)