су́дна I ср. (корабль) су́дно
су́дна II ср. (больничный сосуд) су́дно
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
косми́ческий касмі́чны;
косми́ческие лучи́ физ. касмі́чныя прамяні́;
косми́ческая пыль астр. касмі́чны пыл;
косми́ческий кора́бль касмі́чны карабе́ль.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
умеря́ть несов. змянша́ць, зме́ншваць; (сдерживать) стры́мліваць, сціша́ць; (укрощать) утаймо́ўваць;
кора́бль умеря́ет ход карабе́ль стры́млівае (сціша́е) ход; см. уме́рить;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абагну́ць сов., в разн. знач. обогну́ть;
лес ~ну́ў сяло́ дуго́ю — лес обогну́л село́ дуго́й;
карабе́ль ~ну́ў мыс — кора́бль обогну́л мыс
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
течьII
1. це́ча, -чы ж.;
кора́бль дал течь карабе́ль даў це́чу;
2. (пробоина) це́ча, -чы ж., прабо́іна, -ны ж.;
заде́лать течь зала́таць це́чу (прабо́іну).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
касмі́чны косми́ческий;
к. палёт — косми́ческий полёт;
~ная раке́та — косми́ческая раке́та;
○ ~ная ху́ткасць (ско́расць) — косми́ческая ско́рость;
к. пыл — косми́ческая пыль;
~ныя прамяні́ — косми́ческие лучи́;
к. карабе́ль — косми́ческий кора́бль
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
БРАНТ (Brant, Brandt) Себасцьян (1457, г. Страсбур, Францыя — 10.5.1521), нямецкі пісьменнік-гуманіст. Д-р права (1489). Аўтар сатыр.-дыдактычнай паэмы «Карабель дурняў» (1494), у вобразах якой персаніфікаваў разнастайныя праяўленні чалавечага глупства. Выступаючы ў ролі аднаго з герояў паэмы, Брант не толькі выкрываў заганы, уласцівыя як чалавечаму роду ўвогуле, так і яго сучаснікам, але і заклікаў да пераадолення чалавечага глупства з дапамогаю розуму. Паэма напісана жывой нар. мовай. Яе праілюстраваў А.Дзюрэр. Брант апублікаваў таксама шэраг юрыд., тэалагічных і літ. тэкстаў, у т. л. творы Ф.Петраркі і інш. У традыцыях «л-ры пра дурняў», ля вытокаў якой стаіць Брнт, тварылі Эразм Ратэрдамскі, Т.Мурнер, Г.Сакс і інш.
Тв.:
Рус. пер. Корабль дураков: Избр. сатиры. М., 1984.
А.С.Шаўчэнка.
т. 3, с. 244
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
In magno magni capiuntur flumine pisces
У вялікай рацэ водзіцца вялікая рыба.
В большой реке водится большая рыба.
бел. Вялікаму каню ‒ вялікі хамут. Вялікага сабакі ‒ вялікі брэх. Які размах, такі палёт.
рус. Большому ‒ большая дорога. Большое большому надобно.
фр. Tel navire telle eau (Каков корабль, такова и вода).
англ. A great leap gives a great shake (От большого прыжка большое сотрясение).
нем. Großer Vogel, großes Netz (Большая птица ‒ большое гнездо).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
ГУЧКО́Ў Аляксандр Іванавіч
(26.10.1862, Масква — 14.2.1936),
расійскі паліт. і дзярж. дзеяч, прадпрымальнік. Скончыў Маскоўскі ун-т (1885), працягваў адукацыю ў Берлінскім, Цюбінгенскім і Венскім ун-тах (1888—91). У 1885—87 і 1897—99 на вайск. службе, у 1893—97, 1901—07 у Маскоўскай гар. думе. Дырэктар Маскоўскага ўліковага банка (з 1901). Адзін з заснавальнікаў і кіраўнікоў партыі акцябрыстаў. Дэп. (з 1907) і старшыня (1910—11) 3-й Дзярж. думы, выступаў за аднаўленне ваен. магутнасці Расіі, у падтрымку дзейнасці П.А.Сталыпіна, супраць правага крыла думы і інш. У 1915—17 старшыня Цэнтр. ваен.-прамысл. к-та, удзельнік апазіц. «Прагрэсіўнага блока». Ваен. і марскі міністр у 1-м складзе Часовага ўрада (15.3—12.5.1917). Пасля 1918 у эміграцыі, падтрымліваў белы рух.
Тв.:
«Корабль потерял свой курс»: [Полит. речи 1912—1913 гг.]. М., 1991.
Літ.:
Сенин А.С. А.И.Гучков // Вопр. истории. 1993. № 7.
І.Ф.Раманоўскі.
т. 5, с. 552
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Etiam parvulae serpentes nocent
Нават маленькія змеі шкодзяць.
Даже маленькие змеи вредят.
бел. Маленькі сабачка, а кусае балюча. Маленькі, але ўдаленькі.
рус. Мошка ‒ крошка, а человеческую кровь пьёт. Невеличка блошка, а спать не даёт. И муха укусит, так и вспухнет/так больно. И комары лошадей заедают. Не видно пылинки, а глаза выедает.
фр. Petit homme abat grand chêne (Маленький человек, a рубит большой дуб).
англ. A small leak will sink a great ship (Маленькая течь потопит большой корабль).
нем. Ein kleiner Stein im Wege wirft einen großen Wagen um (И маленький камень опрокидывает большую карету).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)