Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
caster
[ˈkæstər]
n.
1) ко́лца, ро́лік (на но́жках мэ́блі)
2) сальні́ца, пе́рачніца f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Арэ́хва жалезнае колца для замацавання касы’ (Выг., дыс., 6), арэ́хаўка ’тс’ (ДАБМ, 832). Гл. рэхва.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Натосьнік ’колца атосы, што надзяваюцца на канец восі’ (Бяльк.). З *на‑атосьнік, да атоса (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ро́лік, -а, мн. -і, -аў, м.
1. Невялікае металічнае колца на ножцы стала, крэсла, ложка, раяля для зручнасці перасоўвання.
2. Фарфоравы ізалятар у выглядзе шпулькі для замацавання на ім шнура электраправодкі.
3. Вярчальная частка механізма ў выглядзе невялікага цыліндра, шпулькі (спец.).
4. Тое, што і рол (у 2 знач.).
5.мн. Род канькоў на колцах для катання на гладкай паверхні.
Катацца на роліках.
|| прым.ро́лікавы, -ая, -ае.
Р. падшыпнік.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Лятэрачка ’драўлянае маленькае колца калаўрота, якое знаходзіцца побач са шпулькай і перадае ёй руханне вялікага кола’ (рас., Шатал.). З мутэрачка < польск.muterka < ням.Mutter ’гайка’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Літэрка ’колца ў калаўроце, пры дапамозе якога замацоўваецца шпулька на рагатцы’ (віл., Сл. ПЗБ; міёр., рас., Шатал.). Відазмененае польск.muterka ’гайка’. Гл. таксама ліцерка, мітэрка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лютэрка (ж.) ’драўлянае маленькае колца калаўрота, якое знаходзіцца побач са шпулькай і перадае ёй рух вялікага кола’ (в.-дзв., Шатал.). Да мутэрка (гл.). Параўн. таксама літэрка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пружмо́ ’колца ў пастромках’ (паст., Сл. ПЗБ). Дэрыват ад кораня пруж‑, які ў словах спружына, пружыноўка і да т. п. з суф. ‑мо, як у вязьмо, пражмо.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ма́ятнік, ‑а, м.
1. Металічны пруток або ланцуг з цяжарам на канцы, які мерна вагаецца з боку ў бок у падвешаным стане. Мерна цікаў насценны гадзіннік, і яго маятнік, як дыск месяца, цьмяна пабліскваў, паволі раскачваючыся за мутным шклом.Лынькоў.Нечакана прывычнае, манатоннае пагойдванне маятніка спынілася: відаць, гіра апусцілася на ўсю даўжыню ланцужка.Даніленка.
2.Колца кішэннага і ручнога гадзінніка, якое рэгулюе яго ход.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)