Ле́таж.міфал. (раказабыцця) Léthe f -, Léthefluss m -es; перан. Vergéssenheit f -;
◊
ка́нуць у Ле́ту in Vergéssenheit geráten*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Ле́та, ‑ы, ж.(з вялікай літары).
У грэчаскай міфалогіі — рака забыцця ў падземным свеце.
•••
Кануць у Летугл.кануць.
ле́та, ‑а, М леце, ж.
1. Самая цёплая пара года паміж вясной і восенню. Было гарачае, як прысак, лета. Сонца паліла, нібы вогнішча.Бядуля.У леце пачыналася ўжо тая ледзь значная змена, той паварот часу, калі жыццё прыроды ідзе на спад.Колас.
2.пераважнамн. (ле́ты, ‑аў). Разм. Гады. Мінула юнацтва, ідуць мае ў сталасці леты.Кірэенка.
•••
Бабіна лета — цёплая сонечная пара ранняй восені. Думалі, што бабінага лета так і не прычакаюць. Але ўрэшце разлагодзілася, сціхла, выясн[е]ла — і паляцела павуцінне.Місько.
Зіму і летагл. зіма.
З лета ў лета — а) круглы год; б) кожнае лета.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ве́чнасцьж. ве́чность;
◊ цэ́лую в. (не ба́чыліся) — це́лую ве́чность (не вида́лись);
ка́нуць у в. — ка́нуть в ве́чность;
здава́цца ~цю — каза́ться ве́чностью
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ка́пнуць ’памерці’ (Растарг., Юрч.), серб.-харв.ка̏пнути ’выбіцца з сіл’, макед.капне ’знемагчыся’, балг.капна ’ўпаду ад знясілення, згіну’. Прасл.kap‑nǫ‑ti, якое пасля спрасцілася ў кануць ’прапасці, знікнуць бясследна’, як рус.тонуть < topnǫti ’тапіцца’. Да ка́паць (гл.). Семантыка больш падрабязна ў Трубачова (9, 147–148).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ле́та
(гр. Lethe = літар. забыццё)
рака забыцця ў старажытнагрэчаскай міфалогіі, размешчаная ў падземным царстве (Аідзе); душы памёршых, якія напіліся з яе, забывалі аб сваім зямным жыцці;
кануць у Лету — быць забытым, бясследна знікнуць.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ве́чностьж. ве́чнасць, -ці ж.; разг. век, род. ве́ку м.;
◊
ка́нуть в ве́чностька́нуць у ве́чнасць;
це́лую ве́чность (не вида́лись) цэ́лую ве́чнасць, цэ́лы век (не ба́чыліся);
каза́ться ве́чностью здава́цца ве́чнасцю.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
знікнуць, прапасці, запрапасціцца, згінуць, згубіцца, звесціся, перавесціся; заваліцца, дзецца, падзецца, запаветраць (разм.); кануць (уст.); счэзнуць (абл.); прайсці, сысці, выветрыцца, вытхнуцца, развеяцца, разляцецца, змыцца, растаць, расплысціся, разысціся, патануць, згаснуць, пагаснуць, заглухнуць (перан.) □ як у вадзе растаць, як праз зямлю праваліцца, як у ваду кануць, кануць у небыццё
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
nowhere[ˈnəʊweə]adv.
1. нідзе́, ніку́ды;
nowhere else больш нідзе́
2. няма́ дзе, не́дзе; няма́ куды́, не́куды;
I have nowhere to go. Мне няма куды ісці.
♦
get/go nowhere нічо́га не дасягну́ць, не дабі́цца свайго́, пацярпе́ць фія́ска;
nowhere to be found бяссле́дна зні́кнуць, як у ваду́ка́нуць, нідзе́ няма́ (чаго-н.);
nowhe re near ніко́лькі, зусі́м не;
Lions are nowhere near as fast as cheetahs. Львы бегаюць зусім не так хутка, як гепарды;
From out of nowhere he asks me to marry him! І тут, ні з таго ні з сяго, ён прапануе мне стаць яго жонкай!
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
шчырава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.
Разм.
1. Дбайна, старанна, рупна рабіць што‑н.; завіхацца каля, вакол чаго‑н. [Рында:] — Усё жыццё стараўся, шчыраваў, як тая пчала, а тут уся тая праца можа кануць як у ваду.Машара.Увесь дзень, да позняга вечара, да цемры, шчыравала Хадоська: зграбала сена, зносіла з Іванкам копы.Мележ.Руплівая і шчырая, [гаспадыня] карміла і частавала нас, шчыравала і перапрашала.Янкоўскі.// Праяўляць стараннасць у чым‑н.; выслужвацца перад кім‑н. Але як ні шчыравала дэфензіва, як нас ні катавала — ні я, ні бацька не прызналі сябе ні ў чым вінаватымі.Сачанка.Не абмінаў сваёй увагай аўтар і тых з беларусаў, што так шчыравалі некалі перад польскімі панамі.Юрэвіч.// З вялікай сілай, шчодра свяціць, выпраменьваць, ліць і пад. У скверыку ля плошчы на дрэвы ўжо найшла млявасць, а абмыты раніцай асфальт шарэў і дыхаў гарачынёй — шчыравала ліпеньскае сонца.Хадановіч.// Са стараннем, дбайнасцю ісці, ляцець і пад. куды‑н., за кім‑, чым‑н. Грышкаў брат, братавая і чалавек пяць смаркатых малышоў, абганяючы адзін аднаго, шчыруюць следам.Лось.Загудзелі пчолы ў дробных кветачках бабінага лета — шчыравалі за апошнім узяткам.Даніленка.
2. Быць шчырым, з прыхільнасцю, любоўю і пад. ставіцца, адносіцца да каго‑н. Было ў ім [знаёмым] нешта ад таго, калі людзі, не ведаючы адзін другога, шчыруюць і прыяюць, бо яны даўно зрадніліся.Пташнікаў.//перан. Спрыяць. Дажджы шчыруюць бульбе, агародам.Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)