Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
вы́тырклы, ‑ая, ‑ае.
Які выступае, выдаецца за межы чаго‑н. На беразе возера здавён стаіць зямлянка. Яе заўважаеш па вытырклай трубе, канец якой прывараны да жалезнай бочкі.Карамазаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
mud[mʌd]n. гразь; бруд;
a mud hutзямля́нка
♦
throw/fling/sling mud (at smb.) абліва́ць гра́ззю (каго́-н.) (асабліва ў палітыцы)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
dugout
[ˈdʌgaʊt]
n.
1) зямля́нкаf., схо́вішча ў падко́пе, блінда́ж -а́m.
2) чо́вен, вы́даўблены з кало́ды
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Ту́рлік ‘кармакухня на ферме’ (мсцісл., З нар. сл.). Відаць, фанетычна і словаўтваральна адаптаванае ўкр., паўдн.-рус.турлу́к ‘памяшканне, сплеценае і аблепленае глінай’, што запазычана з цюркскіх моў, параўн. тур.torlug ‘зямлянка’ (Фасмер, 4, 124; ЕСУМ, 5, 682; Анікін, 570).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
наваро́чаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
1. Павярнуць з боку на бок вялікую колькасць чаго‑н.
2. Абярнуць, перакуліць вялікую колькасць чаго‑н.
3.Разм. Наваліць, накідаць, нагрувасціць у вялікай колькасці. Там, дзе стаяла калісьці вартавая зямлянка, снарадамі наварочала цэлы пагорачак.Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пры́зямлянка (пры́землянка) ’жаваранак’ (ПСл; верагоднае маецца на ўвазе жаваранак чубаты, Galerida cristata L.). Лексікалізацыя словаспалучэння пры зямлі́, якое паказвае на звычайны біятоп гэтай птушкі. Параўн. зямля́нка і пад. для назваў берагавой ластаўкі, сітаўкі жоўтай і жаваранка чубатага (падрабязна гл. Антропаў, Назв. птиц, 259).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
БЛІЗНЕ́Ц Віктар Сямёнавіч
(10.4.1933, с. Уладзіміраўка Кампанееўскага р-на Кіраваградскай вобл., Украіна — 2.4.1981),
украінскі пісьменнік. Скончыў Кіеўскі ун-т (1957). Пісаў пераважна для дзяцей. Творы вызначаюцца драматызмам, глыбокім псіхалагізмам, паасобныя з элементамі казачнай фантастыкі (аповесці «Ветразі над стэпам», 1965; «Зямлянка», 1966; «Драўляне», 1968; «Маўчун», 1972; раман «Падземныя барыкады», 1977). Развіццю духоўнасці падлеткаў прысвечана аповесць «Гук павуцінкі» (1970). Літ. прэмія імя Л.Украінкі 1988.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Ляпя́нка, ліпʼя́йка, лыпʼя́нка, лыпля́нка, ляплёнка, ляпонка ’жылая глінабітная пабудова’, ’зямлянка’. Укр.ліпля́нка, ліпʼя́нка ’хата з гліны’, польск.lepianka, lepʼånka, lepi̯onka ’тс’, ст.-польск.lepianka, lepionka ’нешта злепленае’, каш.lepʼȯnka яшчэ азначае ’гліняная падлога’, ’гліняная пабудова’; чэш.ходск.lepenka ’гліна, змешаная з саломай і вотруб’ем, якой абмазваўся вільчык страхі’. У зах.- і паўд.-слав. мовах гэта лексема мае значэнне ’кардон’, ’толь’, ’наклейка’. Узыходзіць да прасл. формы lěpjen‑ъka ’нешта злепленае’ (Слаўскі, 4, 162). Да ляпі́ць (гл.) < прасл.lěpiti ’мазаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падслепава́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Які дрэнна бачыць, вельмі блізарукі. Хасан падносіў папяросу да падслепаватых вачэй, спачатку чамусьці нюхаў яе і толькі пасля ўжо прыкурваў.Даніленка.Іваніха выпрамілася, уважліва агледзела чалавека — яго няголены падслепаваты твар, худыя брудныя рукі.Лось.
2.перан. Які мала прапускае або дае святла. Невялікія падслепаватыя вокны скупа прапускалі святло, хоць на дварэ ва ўсю свяціла веснавое сонца.Колас.Побач тулілася зямлянка з адным падслепаватым акном.Асіпенка.У хаце блішчаў падслепаваты агеньчык.Гроднеў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)