Які бывае перад навальніцай, папярэднічае навальніцы. Пераднавальнічная духата. Пераднавальнічная маланка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
духме́нь, ‑і, ж.
Разм. Душнае надвор’е, паветра; духата. Салодкі сон дзіцячы пасля пылу, духмені.Лынькоў.Ад лесу патыхала духменню.Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Духме́нь ’духата’ (БРС). Па суфіксацыі ідэнтычнае з духмя́ны (гл.), г. зн. утворана суфіксам *‑men‑ з *duxъ ’паветра, дух, водар і г. д.’
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
zaduch, ~u
м.духата, спёртае паветра, задуха
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Schwüle
f -
1) духата́, спяко́та
2) прыгне́чанасць, упа́дак ду́ху
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
душната́, ‑ы, ДМ ‑наце, ж.
Разм. Тое, што і духата. Васіль жа па праву госця сягоння амаль нічога не рабіў, таму не адчуваў і асаблівай душнаты.Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цяжа́рны, ‑ая, ‑ае.
Абл. Вельмі цяжкі. Астаўся ззаду шлях блукання, Цяжарны шлях пакут, туляння.Колас.Адкуль навісла над .. [Зосяю] гэта цяжарная ўдушлівая духата, засмуціўшы яе вочы, здавіўшы сэрца?Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
страшэ́нны, ‑ая, ‑ае.
Вельмі страшны; жудасны. [Людзі] былі напалоханы страшэнная стралянінаю.Мележ.На бледным, без крывінкі, твары [са] шчыльна сціснутымі вуснамі ляжаў адбітак страшэнных пакут.Васілевіч.У паветры была страшэнная духата — нібыта збіралася па дождж...Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заду́ха, ‑і, ДМ ‑дусе, ж.
Разм.
1. Парнасць, духата. Не зважаючы на расу і сырасць, адчувалася ўжо набліжэнне дзённай задухі.Мележ.
2.перан. Спешка ў рабоце, якая стамляе, знясільвае. Узваліць стагакід ношку, і ў нас адразу задуха — раскідваеш, разносіш па стозе.Місько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
замуці́ць, ‑мучу, ‑муціш, ‑муціць; зак., што.
Зрабіць мутным. Жучок-плывунец спрытна даў нырца і замуціў з дна ваду.Даніленка.Калі Васіль пераступіў парог цёплага памяшкання, духата ў хаце дала яму ў твар і замуціла свядомасць.Грамовіч.
•••
Вады (нікому) не замуціць — (нікому) не зрабіць шкоды.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)