панара́ма, -ы, мн. -ы, -ра́м, ж.
1. Від мясцовасці з вышыні.
П. горада.
2. Вялікіх памераў карціна з аб’ёмнымі прадметамі на першым плане, змешчаная ўнутры круглага будынка з верхнім асвятленнем.
П.
Мінскага «катла».
3. Аптычная прылада для павелічэння дакладнасці наводкі гарматы (спец.).
|| прым. панара́мны, -ая, -ае.
Панарамны фільм (шырокаэкранны фільм, які дэманструецца на вялікім паўкруглым экране).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
неакура́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Які не захоўвае парадку, дакладнасці. Неакуратны плацельшчык. □ Неакуратны ж і неадначасны збор перашкаджае нармальнаму ходу заняткаў. Колас.
2. Нядбайна зроблены, недакладна выкананы. Неакуратны надпіс.
3. Неахайны ў адносінах да сваіх рэчаў. Неакуратны вучань.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аўдыёграф
(ад лац. audio = слухаю + -граф)
самапісны прыбор для вызначэння дакладнасці слыху.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
дакла́днасць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць дакладнага. Дакладнасць часу. Дакладнасць выканання. Дакладнасць звестак. Дакладнасць рухаў.
2. Разм. Дэталь, падрабязнасць. Ці то былі толькі здагадкі, ці то праўда, але пачалі перадавацца з вуснаў у вусны ўсялякія дакладнасці і падрабязнасці справы. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
За́паст ’без перадышкі’ (Сл. паўн.-зах.). Кантэкст прыкладаў у слоўніку не пацвярджае дакладнасці ўказанага значэння: «Два дні запаст рубілі». Не выключаны перанос ад *за‑пост ’загавіны’ (запусты) > ’спачатку’ ці скажэнне слова запас або польск. zápas ’запас’, ’спаборніцтва’. Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ścisłość
ścisłoś|ć
ж. дакладнасць;
gwoli ~ci — дзеля дакладнасці; каб быць больш дакладным
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
скрупулёзны, ‑ая, ‑ае.
Дакладны да дробязей. Скрупулёзны аналіз. □ Для доказу даціроўкі «Малой падарожнай кніжыцы» вучоны прарабіў вельмі скрупулёзную даследчыцкую работу. Ліс. // Які прытрымліваецца абсалютнай дакладнасці ў чым‑н. Скрупулёзны чалавек. □ Колас — скрупулёзны майстар, ён ніколі не траціць многа слоў на самыя, здавалася б, адказныя, важныя апісанні. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
патрабава́ць несов., в разн. знач. тре́бовать;
п. дапамо́гі — тре́бовать по́мощи;
п. дакла́днасці — тре́боватъ то́чности;
гэ́та спра́ва ~бу́е вялі́кага во́пыту — э́то де́ло тре́бует большо́го о́пыта
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
патрабава́ць, -бу́ю, -бу́еш, -бу́е; -бу́й; незак.
1. чаго і са злуч. «каб». Прасіць у катэгарычнай форме, будучы ўпэўненым у сваім праве на тое, каб гэта просьба была выканана.
П. дакладнасці.
П. чыіх-н. тлумачэнняў.
2. чаго ад каго-чаго. Чакаць праяўлення якіх-н. уласцівасцей, дзеянняў.
Чытач патрабуе ад пісьменніка праўдзівага адлюстравання жыцця.
3. каго-што. Мець патрэбу ў кім-, чым-н.
Яго здароўе патрабуе цёплага клімату.
Работа патрабуе кваліфікаванага кіраўніка.
|| наз. патрабава́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
АНАХРАНІ́ЗМ
(ад ана... + грэч. chronos час),
1) парушэнне храналагічнай дакладнасці, якое прыводзіць да неапраўданага ўнясення ў апісанне якой-н. эпохі рыс, характэрных для інш. часу.
2) З’явы, погляды, думкі, устарэлыя для пэўнай эпохі.
3) Перажытак мінулага.
т. 1, с. 341
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)