гіпс, -у, м.

1. Мінеральнае рэчыва белага ці жоўтага колеру.

Пласт гіпсу.

2. Скульптурны злепак з такога рэчыва.

3. Хірургічная павязка з такога рэчыва, якую накладваюць пры пераломах, вывіхах.

Нага ў гіпсе.

|| прым. гі́псавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чараці́т, ‑у, М ‑ціце, м.

Спец. Будаўнічы матэрыял з чароту, спрасаванага ў пліты з дабаўленнем гліны, гіпсу і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

селені́т ​1, ‑у, М ‑ніце, м.

Разнавіднасць гіпсу залаціста-жоўтага або белага колеру, які ідзе на мастацка-бытавыя вырабы.

[Ад грэч. selēnē — Месяц.]

селені́т ​2,

гл. селеніты.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гіпс, ‑у, м.

1. Мінерал белага або жоўтага колеру (абпалены і раздробнены прымяняецца ў будаўніцтве, лепцы і медыцыне). Здабыча гіпсу. Пласт гіпсу.

2. Скульптурны злепак з такога мінералу. Ля ўваходу .. застылі ўвекавечаныя ў гіпсе слаўныя сыны беларускага народа. «Маладосць».

3. Цвёрдая хірургічная павязка з такога мінералу, якую накладваюць пры пераломах, вывіхах для прыдання нерухомасці пашкоджанай частцы цела. Налажыць гіпс на пашкоджаную нагу.

[Грэч. gýpsos — мел, гліна.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фая́нс, ‑у, м.

1. Штучна прыгатаваная мінеральная маса з асобых гатункаў гліны з дамешкай гіпсу і іншых рэчываў, якая служыць для керамічных вырабаў.

2. зб. Вырабы з такой масы. Выстаўка фаянсу.

[Фр. faience.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сту́ка

(іт. ctucco)

штучны мармур з паліраванага гіпсу з дамешкамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ланге́т ​1, ‑у, М ‑геце, м.

Страва з мяса лепшага гатунку, нарэзанага тонкімі прадаўгаватымі кавалкамі.

[Ад фр. languette — язычок.]

ланге́т ​2, ‑а, М ‑геце, м.

Павязка з гіпсу, якой карыстаюцца пры зрошчванні пераломаных касцей. Налажыць лангет.

[Ад фр. longuet — прадаўгаваты.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паліме́нт

(фр. poliment)

састаў, якім пакрываюць вырабы з дрэва і гіпсу перад залачэннем.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ланге́тка

(фр. longuette)

павязка з гіпсу, якая забяспечвае нерухомасць зламаных касцей рук або ног.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

odlać

зак. адліць;

odlać wzór w gipsie — адліць мадэль з гіпсу

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)