ГУСА́К Мікалай Адамавіч

(н. 7.1.1940, в. Іванкаўшчына Мазырскага р-на Гомельскай вобл.),

бел. фізік. Д-р фіз.-матэм. н. (1988). Брат А.А.Гусака. Скончыў БДУ (1961). З 1961 у Ін-це фізікі Нац. АН Беларусі, з 1987 у Міжгаліновым ін-це павышэння кваліфікацыі пры БПА (з 1989 праф.). Навук. працы па электраоптыцы і фізіцы паўправаднікоў. Распрацаваў электрааптычныя лінзы з аптычнай сілай, залежнай ад знешняга эл. поля, і электрааптычныя дыфлектары для адхілення лазернага пучка.

Тв.:

Релаксация заряда в анизотропном полупроводнике в квадрупольном электрическом поле // Ковариантные методы в теоретической физике. Оптика и акустика. Мн., 1986.

т. 5, с. 541

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГУ́САК (Husák) Густаў (10.1.1913, в. Доўбраўда, каля г. Браціслава, Славакія — 1991, славацкі і чэшскі паліт. і дзярж. дзеяч. Скончыў Браціслаўскі ун-т (1937). З 1933 чл. кампартыі Чэхаславакіі (КПЧ). У 2-ю сусв. вайну адзін з кіраўнікоў славацкага нац. паўстання 1944. Чл. ЦК КПЧ (1945, 1949—51). У 1946—50 старшыня Корпуса ўпаўнаважаных (аўтаномнага ўрада) Славакіі. Абвінавачаны ў «нацыяналіст. ухілах», у 1951 арыштаваны і зняволены, у 1960 вызвалены, у 1963 рэабілітаваны. У перыяд «пражскай вясны» 1-ы сакратар ЦК КП Славакіі, падтрымаў увод войск 5 дзяржаў-удзельніц Варшаўскага дагавора ў Чэхаславакію (жн. 1968). З 1969 1-ы сакратар, з 1971 ген. сакратар ЦК КПЧ. Праводзіў палітыку т.зв. нармалізацыі (адыход ад рэформ «пражскай вясны»). З 1975 прэзідэнт Чэхаславакіі. У 1987 быў вымушаны падаць у адстаўку з пасады ген. сакратара ЦК КПЧ, у 1989 — з пасады прэзідэнта. Аўтар кн. «Сведчанне пра Славацкае нацыянальнае паўстанне» (нап. Ў 1964).

Н.К.Мазоўка.

т. 5, с. 541

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Gänserich

m -s, - гуса́к

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

даўгашы́і, ‑яя, ‑яе.

З доўгай шыяй. Даўгашыі гусак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пашыпе́ць, ‑плю, ‑піш, ‑піць; зак.

Шыпець некаторы час. Гусак трохі пашыпеў і змоўк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шыракакры́лы, ‑ая, ‑ае.

Які мае шырокія ў размаху крылы. Чараду вёў ёмкі шыракакрылы гусак. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вуця́к ’качар’ (Касп.; міёр., круп., Нар. сл.). Новаўтварэнне, паралельнае да вутка ’качка’; параўн. гусак, гуска і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

gander [ˈgændə] n. гуса́к

♦

have/take a gander (at smth.) infml зірну́ць (на што-н.);

Take a gander at this! Зірні на гэта!

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

шчыпану́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак. і аднакр.

Разм. Тое, што і шчыпнуць. Аднаго разу на мяне напаў вялізны белы гусак і шчыпануў за нагу. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зашчыпа́ць ​1, ‑шчыплю, ‑шчыплеш, ‑шчыпле і ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.

Замучыць шчыпкамі. Гусак зашчыпаў кураня.

зашчыпа́ць ​2, ‑шчыплю, ‑шчыплеш, ‑шчыпле і ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм. Пачаць шчыпаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)