Чырвоны Груд

т. 17, с. 317

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

грудо́к, ‑дка, м.

Памянш. да груд.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гру́да

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. гру́да гру́ды
Р. гру́ды гру́д
Д. гру́дзе гру́дам
В. гру́ду гру́ды
Т. гру́дай
гру́даю		 гру́дамі
М. гру́дзе гру́дах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

wzgórze

н. узгорак, пагорак; груд

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

гру́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, груд, ж.

1. Куча зваленых у беспарадку прадметаў, рэчаў.

Г. цэглы.

2. Глыба, кусок чаго-н. цвёрдага, звычайна зямлі.

Калёсы тарахцелі па замёрзлай грудзе.

|| памянш. гру́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.

Г. цукру.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ку́ка, ‑і, ДМ куцы, ж.

Абл. Вялікі драўляны малаток рознай формы і рознага прызначэння. Паляжаў у калысцы, у пялёнках, а падрос — і работу знайшлі: за каровамі бег [наўздагон], кукай груд[ы] крышыў на раллі... Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

холм узго́рак, -рка м., паго́рак, -рка м.; (среди низин) груд, род. гру́да м.; (насыпанный) капе́ц, -пца́ м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

го́нчы, ‑ая, ‑ае.

Шпаркі ў бегу, прывучаны гнаць звера (пра пароду паляўнічых сабак). Гончы сабака. / у знач. наз. го́нчы, ‑ага, м. І пайшлі аднойчы мы На высокі груд З выжламі і гончымі — Паглядзець на цуд. Глебка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спіна́ Высокі груд на лузе (Рэч.).

□ ур. Конская Спіна́ (груд на нізкім лузе) каля в. Заспа Рэч.

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

Гру́дзі ’грудзі’. Параўн. рус. грудь, укр. грудь, гру́ди, ст.-польск. grędzi, чэш. hruď, балг. гръд, гърди серб.-харв. гру̑д, гру̑ди, ц.-слав. грꙋдь, грѫдь. Прасл. *grǫdъ. Лічыцца роднасным этымалагічна са слав. *grǫda і *gręda (гл. града́). Назва *grǫdь з’яўляецца слав. інавацыяй (архаічная слав. назва *pьrsь, *pьrsi). Трубачоў, Эт. сл., 7, 148–149; Фасмер, 1, 463; Бернекер, 1, 356; Слаўскі, 1, 342–343.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)