Verbum

анлайнавы слоўнік

Oxíd, Oxýd

n -(e)s, - хім. во́кіс, аксі́д, во́кісел

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

аксі́ды

(фр. oxyde = вокісел, ад гр. oksys = кіслы)

злучэнні хімічных элементаў з кіслародам; вокіслы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ангідры́д

(ад ан- + гр. hydor = вада)

вокісел, які пры злучэнні з вадой дае кіслату.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ака́ліна, ‑ы, ж.

Вокісел, які ўтвараецца на паверхні распаленага металу пры яго апрацоўцы. Жалезная акаліна. Пах акаліны. □ З кожнай хвілінай.. [жалеза] набывала новыя колеры, адценні: з распалена-белага ператварылася ў малінавае, пасля ў чырвонае, а яшчэ праз хвіліну пацямнела, пакрылася сіняй акалінай. Гамолка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

азбала́н

(ад гр. asbolos = куродым, сажа)

мінерал, водны вокісел марганцу, кобальту і нікелю пераменнага саставу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

АЗБАЛА́Н

(ад грэч. asbolos куродым, сажа),

мінерал, водны вокісел марганцу, кобальту і нікелю пераменнага саставу; кобальтавы вад, (Co, Ni)O·MnO₂·nH₂O. Прымесі ванадыю, цынку. Пераважна аморфны. Утварае сажыстыя зямлістыя масы, нацечныя агрэгаты. Колер чорны з сіняватым адлівам. Цв. 4—5. Шчыльн. 3,4 г/см³. Трапляецца ў невял. намнажэннях у кары выветрывання нікеляносных серпенцінаў. Патэнцыяльная кобальтавая руда.

т. 1, с. 152

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

tlenek, ~ku

tlen|ek

м. хім. вокісел, вокіс;

~ek węgla — вокіс вугляроду

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

ільмені́т

[рус. ильменит, ад Ильменские горы (на Урале)]

мінерал падкласа складаных вокіслаў, вокісел жалеза і тытану, крышталічны, чорнага колеру.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фергусані́т

[ад англ. Ferguson = прозвішча амер. хіміка (1750—1774)]

мінерал, складаны вокісел ніобію, танталу, тытану, ітрыевых рэдкіх зямель цёмна-бурага або чорнага колеру.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

асно́ўны ¹, ‑ая, ‑ае.

Найбольш важны, істотны, галоўны. Асноўны закон. Асноўная думка. Асноўныя сродкі вытворчасці. Асноўная задача. Асноўная спецыяльнасць. / у знач. наз. асно́ўнае, ‑ага, н. Звераў рашыўся на самае асноўнае, што магло яго выручыць. Алешка.

•••

Асноўны капітал гл. капітал.

У асноўным — у агульных, істотных рысах, у галоўным.

асно́ўны ², ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да асновы (у 5 знач.). Асноўныя ніткі.

асно́ўны ³, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да асновы (у 8 знач.). Асноўны вокісел. Асноўная соль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)