Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
АДЗА́ЛА
(Odzala),
нацыянальны парк у Конга. Засн. ў 1935 (да 1940 запаведнік) у вярхоўях р. Мамбілі (прыток р. Ліквала). Пл. 110 тыс.га. Біясферны рэзерват. Захоўваюцца вільготны трапічны лес і саванна. У фауне звычайныя афрыканскі слон, буйвал, карлікавы буйвал, бонга, кустовая свіння, леапард, залаты кот і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ано́а
(н.-лац. anoa)
парнакапытная жывёла сям. пустарогіх, якая жыве ў лясах Інданезіі; карлікавы буйвал.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Ба́вал ’буйвал, тур, дзікі вол, Bubalus’ (Нас.). Укр. (зах.дыял.) ба́віл (ст.-укр.баволій, прымет.). Запазычанне з польск.bawół ’тс’ (аб паходжанні польск. слова гл. Брукнер, 18; Слаўскі, 1, 28; Махэк₂, 78; Кюнэ, Poln., 44).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
bawół, ~ołu
baw|ół
м.
1.заал.буйвал (Bos bubalus);
2.перан. мядзведзь, слон
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
bull[bʊl]n.
1. саме́ц вялі́кай жывёліны (слана, кіта і да т.п.)
2. бык; бу́йвал
3. ма́клер, які́ ігра́е на павышэ́нне;
go bull ігра́ць на павышэ́нне
4. the Bullastron. Цяле́ц (сузор’е)
5. the Bullastrol. Цяле́ц (знак задыяка; чалавек, які нарадзіўся пад гэтым знакам)
♦
take the bull by the horns узя́ць быка́ за ро́гі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
buffalo
[ˈbʌfəloʊ]1.
n., pl. -loes, los or esp.coll. -lo
бу́йла -ы, бу́йвал -а m., бу́йваліца f.; амэрыка́нскі бізо́н
2.
v.t., Sl.
а) запало́хваць, застра́шваць
б) наўмы́сна ўво́дзіць у зман; зьбіва́ць з тро́пу
Don’t let them buffalo you — Не дава́йся, каб яны́ зьвялі́ цябе́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ДАЎГЯ́ЛА Міхаіл Хрысанфавіч
(21.5.1908, в. Крутое Гарадоцкага р-на Віцебскай вобл. — 9.9.1978),
бел. жывапісец. Брат Г.Х.Даўгялы. Скончыў Віцебскі маст. тэхнікум (1930). Выкладаў у Мінскім пед. тэхнікуме (1930—35). Працаваў пераважна ў жанры пейзажа. Сярод твораў: «У Заходняй Беларусі» (1932), «Стары Мінск» (1945), «Батанічны сад у Мінску» (1949), «Лагойскія далі» (1950), «Збор ураджаю» (1956), «Ля вогнішча на Беразіне» (1970), «Восень. Залаты клён» (1976) і інш. Пісаў таксама нацюрморты, партрэты («Партрэт дачкі з кветкамі», 1957). Творы вызначаюцца шчырасцю пачуцця, завершанасцю жывапіснага вобраза.
Літ.:
БуйвалВ. Пясняр роднай прыроды // Кола дзён: Бел.літ.-маст. каляндар, 88. Мн., 1988.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВІКТО́РЫЯ-ФОЛС
(Victoria Falls),
нацыянальны парк у Зімбабве, у бас.р. Замбезі. Засн. ў 1952 (з 1931 рэзерват, з 1939 запаведнік). Пл. 1900 тыс.га. Гал. аб’ект аховы — ландшафты вакол вадаспада Вікторыя. Размешчаны на прылеглай да вадаспада плошчы ўздоўж цячэння р. Замбезі, у паўн.ч. змыкаецца з нац. паркам Мосі-Оа-Тунья (Замбія). Расліннасць — дажджавыя і галерэйныя лясы, што складаюцца пераважна з розных відаў пальмаў, бамбуку, дрэвападобных папарацей, а таксама пустынная расліннасць Паўн. Калахары. Для фауны звычайныя слон, бегемот, афр.буйвал, жырафа, антылопы, малпы, кракадзіл, леў, леапард, гіены, насарог, зебры; больш як 200 відаў птушак; шматлікія яшчаркі, змеі; пашыраны розныя віды мурашак і тэрмітаў. Цэнтр турызму.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БУ́ФАЛА
(Ictiobus),
род рыб сям. чукучанавых атр. карпападобных. Пашыраны ў бас. рэк Місуры і Місісіпі (ЗША) і Саскачэван (Канада). Малькі 3 відаў: буфалы велікаротага (рыба-буйвал; І. cyprinellus), буфалы маларотага (І. bubalus) і буфалы чорнага (І. niger) завезены ў Краснадарскі край з ЗША (1971—72), выгадаваны іх матачны статак. На Беларусі эксперым. работы па вырошчванні буфала вядуцца з 1976 у рыбакамбінаце «Любань» (Мінская вобл.) і з 1979 у Белаазерскай садковай рыбнай гаспадарцы (Брэсцкая вобл.). Буфала жыве пераважна ў вадаёмах з запаволеным цячэннем і ў стаячых вадаёмах.
Даўж. да 1,2 м, маса болей за 45 кг. Нагадваюць сазана. Спіна цёмна-карычневая, бакі светлыя, брушка жоўтае або белаватае, плаўнікі карычнева-шэрыя. Чародныя, цеплалюбівыя. Растуць Б. хутчэй за карпаў. Усёедныя. Перспектыўныя для рыбагадоўлі.
