Бедныя людзі, бедната. Крыві, слёзам канца-меры Бядняцтва не знала.Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
biedota
ж.
1.зборн.бедната, бядняцтва;
biedota chłopska — сялянская бедната;
2. бядак, небарака
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
серадня́цтва, ‑а, н., зб.
Сераднякі, серадняцкае сялянства. Я разумеў: што бедната і асноўная мяса серадняцтва сталі на шлях калектывізацыі.Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бядно́та, ‑ы, ДМ ‑ноце, ж.
Тое, што і бедната. Здзек, паняверка, царства тырана Нашую нішчылі сілу; Штык белай Польшчы, найміты пана Гналі бядноту ў магілу.Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бядо́таж.
1. (бяда, гора) Únglück n -s, Únheil n -s;
2. (беднасць, галеча, бедната) Not f -, Nöte, Élend n -(e)s;
3. (бедната, бедныялюдзі) die Ármen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
запанава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; зак.
1.над чым. Устанавіць сваю ўладу, панаванне.
Настаў такі час, калі бедната запанавала.
2. Пачаць бяздзейнае, панскае жыццё.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Настаць, устанавіцца.
Запанавала цішыня.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Зрабіцца пануючым, пераважным.
У вершах запанавала задумлівая элегія.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бядо́та, ‑ы, ДМ ‑доце, ж.
Разм.
1. Бяда, гора. Да ўсіх Галіных бядот дадалася новая, ужо зусім рэальная бяда: стараста паведаміў ёй, каб збіралася ў Германію.Няхай.
2. Матэрыяльныя нястачы, беднасць, галеча, бедната. І тут нейк сама сабою ўспомнілася Панямонь і марная страта грошай, праўда, невялікіх, але ў такой бядоце яны мелі б значную сілу.Колас.І там, дзе гібелі Ў бядоце бясконцай, Жыццё маладое ўстала Нанова.Броўка.
3.зб.Бедната, бедныя людзі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Галата́ ’беднасць; бедната, галота’ (Шат.). Як і гало́та, утварэнне ад *golъ ’голы; бедны’ (суф. ‑ota). Параўн. рус.го́ло́та́ ’бедната’, укр.голо́та ’тс’. Хістанне ў націску адлюстроўвае дыферэнцыяцыю значэнняў гэтага ўтварэння (у некаторых мовах), ‑otá (для абстрактных назваў), ‑óta (для канкрэтных назваў). Матэрыял з іншых слав. моў (але без рус. мовы) і агляд этымалогій гл. у Слаўскага, 1, 426–427 Фантастычна Фасмер, 1, 431 (да ц.-слав.глота, балг.гло́та ’натоўп, стада’, серб.-харв.гло̏та ’сямейства’ і г. д. < прасл.*gъlota).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гало́та, ‑ы, ДМ ‑лоце, ж.
Разм.
1.зб. Беднякі, бедната. Сярод настаўніцкай галоты самым багатым быў Нічыпар Янкавец.Колас.
2. Беднасць, галеча. [Тамаш:] Пражыў век — дабра не бачыў .. Бо галота страшная, бядота несусветная. Часам і кавалка хлеба ў хаце не было.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Гальбо́та ’бедната’ (Жд. 2). У аснове гэтага ўтварэння ляжыць зыходнае *golьba (?) ад назоўніка *golь (да *golъ ’голы, бедны’). Бянтэжыць толькі суфіксацыя *‑ьba, якая звычайна сустракаецца ў аддзеяслоўных фармацыях. Далей да *golьba (?) быў даданы фармант *‑ota, добра вядомы ў назоўніках з абстрактным значэннем. Параўн. гальдоба.