міксту́ра, ‑ы, ж.

Вадкае лякарства, прыгатаванае з некалькіх рэчываў. [Фельчар] паказаў бабулі, як класці кампрэс, параіў банькі, сказаў, што прышле з бацькам парашкоў і мікстуры. Брыль. Кансультант агледзеў Толю, сказаў, што ў яго ангіна, і прыпісаў таблеткі і нейкую мікстуру. Рунец.

[Ад лац. mixtura — сумесь.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Жмур ’бурбалка’ (КСТ). Укр. жму́ри мн. л. ’зыб, бурбалкі’. Даль фіксуе жмуркі ’вочы’, паколькі вочы могуць вызначацца рознымі назвамі круглых выпуклых прадметаў (вульг. шары, банькі; глаза < круглыя каменьчыкі), магчыма, і тут зварот: жмуры ’вочы’ (якія жмурацца) > ’бурбалкі’. Іншы ход: жмурыць > ’моршчыць’ — ’зыб’. Абодва тлумачэнні патрабуюць выяснення прамежкавых ступеней.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ба́нька ж мед Schröpfkopf m -(e)s, -köpfe;

паста́віць каму-н ба́нькі j-n schröpfen; j-m Schröpfköpfe (án)sétzen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

aplikować

незак.

1. праходзіць практыку; стажыравацца;

2. прымяняць; даваць;

aplikować bańki — ставіць банькі;

aplikować penicylinę — калоць пеніцылін

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

прыпа́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. прыпарваць — прыпарыць (у 1 знач.).

2. Якое‑н. рэчыва, вадкае або цестападобнае, якое прыкладваецца гарачым да хворага месца. Маці яму і банькі ставіла і гарачыя прыпаркі рабіла, шкіпінарам націрала яго, а Лёньку з кожным днём усё больш і больш займала дух. Гроднеў.

3. перан. Разм. Лупцоўка; наганяй. — Ну і дасць жа табе бацька прыпарку, як раскажу. Пташнікаў.

•••

Як мёртваму прыпарка (паможа) — аб тым, што не можа дапамагчы, прынесці карысці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ба́нка​I ж.

1. (стеклянная) сло́ік, -ка м.; (жестяная) бляша́нка, -кі ж.;

ба́нка варе́нья сло́ік варэ́ння;

ба́нка консе́рвов бляша́нка кансе́рваў;

2. мед. ба́нька, -кі ж.;

ста́вить ба́нки ста́віць ба́нькі;

3. физ. ба́нка, -кі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сухо́ты, ‑аў; адз. няма.

1. Тое, што і туберкулёз. Казінае малако лічылася найлепшым ратункам ад сухотаў, ад усякай знямогі, кашлю, болю ў грудзях. Кулакоўскі. // перан. Жарт. Пра адсутнасць грошай, безграшоўе. Цапнуў, лапнуў [Васіль] па кішэнях — сухоты. Гроднеў.

2. Разм. Клопат, непрыемнасць. — Праўда, Янка! — падтрымаў Тукалу Лабановіч і потым сур’ёзна сказаў: — Мы не цягаемся, а ідзём да пэўнай мэты, каб рабіць сухоты цару, разумееш? Колас. Бабка хуценька дастае з куфра банькі, выцірае іх ручніком. — Ой, божа ж мой, і адкуль на маю галаву сухоты такія... Каліна.

•••

Скарацечныя сухоты (уст.) — туберкулёз, які хутка развіваецца і прыводзіць да смерці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

cięty

cięt|y

1. сечаны; рэзаны;

2. колкі; з’едлівы; востры

~e pióro — вострае пяро;

~a odpowiedź — дасціпны (трапны) адказ;

być ~ym na kogo — мець зуб на каго;

rana ~a — сечаная рана;

~e bańki мед. банькі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

bańka

bańk|a

ж.

1. бляшанка; бідон; слоік;

~a do mleka — бідон для малака;

~a na olej — бляшанка для алею;

2. мед. банька;

stawiać choremu ~i — ставіць хвораму банькі;

3. бурбалка;

~a mydlana — мыльная бурбалка;

4. разм. мільён злотых;

zarobić ~ę — зарабіць мільён;

być na bańce разм. быць пад мухай

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

suchy

such|y

сухі;

~y grunt — сухі грунт;

~e lato — сухое лета;

~e powietrze — сухое паветра;

~a destylacja drzewa — сухая дыстыляцыя дрэва;

~e bańki — сухія (звычайныя) банькі;

~y styl — сухі стыль;

~y jak szczapa — худы як шчэпка;

można przejść ~ą nogą — можна перайсці, не замачыўшы ног;

nie zostawić na kim ~ej nitki — перамыць усе костачкі каму; абгаварыць каго

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)