фісгармо́нія, ‑і, ж.

Клавішны духавы музычны інструмент, які гучыць падобна да аргана. Дзівосна іграла [бабуля] на фісгармоніі розныя песні і розныя му зычныя творы выдатных кампазітараў. Дубоўка.

[Ням. Fisharmonium.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Posáune

f -, -n муз. трамбо́н; труба́ арга́на

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

аргано́ла

(ад орган)

электрамузычны інструмент, гучанне якога блізкае да гучання аргана.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Manuál

n -s, -e

1) уст. даве́днік, дзённік

2) муз. клавіяту́ра; кла́віш (аргана)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

АЛО́ЎНІКАЎ Ігар Уладзіміравіч

(н. 5.11.1954, Мінск),

бел. піяніст, арганіст, педагог. Засл. арт. Беларусі (1986). Праф. (1994). Сын У.У.Алоўнікава. Скончыў Маскоўскую кансерваторыю па класах фп. і аргана (1978). З 1980 саліст Бел. філармоніі, адначасова выкладае ў Бел. акадэміі музыкі (у 1987—92 заг. кафедры). Творчасць Алоўнікава спалучае высокі прафесіяналізм, віртуознае майстэрства, тонкае пачуццё стылю, артыстызм. У рэпертуары фп. творы І.С.Баха, Л.Бетховена, Ф.Шапэна, В.А.Моцарта, С.Рахманінава, бел. кампазітараў Г.Вагнера, Л.Абеліёвіча, Картэса і інш. Аўтар шматлікіх транскрыпцый твораў муз. класікі і бел. кампазітараў для фп. і аргана. Складальнік і рэдактар зборнікаў бел. фп. музыкі «Віртуоз», «Піяніст», «Сувенір». Дзярж. прэмія Беларусі 1994.

І.І.Зубрыч.

т. 1, с. 265

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГЛА́ЗУП

(Gläzups) Рыхард (н. 20.5.1920, Рыга),

латышскі дырыжор. Нар. арт. Латвіі (1976). Нар. арт. СССР (1981). Скончыў Латв. кансерваторыю па класах аргана (1945), сімф. дырыжыравання (1949), кампазіцыі (1952). У 1944—76 у Латв. т-ры оперы і балета (з 1967 гал. дырыжор). Пад яго кіраўніцтвам паст. оперы «Банюта» А.Калніньша, «Залаты конь» А.Жылінскіса, «Паданне пра нябачны горад Кіцеж і дзеву Фяўронію» М.Рымскага-Корсакава, «Заручыны ў манастыры» С.Пракоф’ева, «Лаэнгрын» Р.Вагнера, «Фідэліо» Л.Бетховена, «Прададзеная нявеста» Б.Сметаны, балеты «Навальніца вясной» А.Скултэ, «Рамэо і Джульета» Пракоф’ева і інш. Аўтар муз. твораў (кантат «Свету—мір!», 1962; тэма і варыяцыі для аргана і інш.).

т. 5, с. 285

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

клавіяту́ра

(ням. Klaviatur, ад лац. clavis = ключ)

сістэма клавішаў у музычных інструментах або якіх-н. механізмах (напр. к. аргана, к. пішучай машынкі).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гідра́ўлас

(ад гідра- + гр. aulos = трубка, флейта)

старажытны музычны інструмент, папярэднік сучаснага аргана, у якім напор паступаючага з трубы паветра забяспечваўся ціскам слупа вады.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

пасака́лля

(іт. passacaglia, ад ісп. pasacalle )

1) старадаўні танец іспанскага паходжання трохдольнага памеру;

2) музычная п’еса велічнага характару для аргана, клавіра ў форме варыяцый.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ме́са

(фр. messe, ад лац. missa)

1) галоўнае каталіцкае богаслужэнне (гл. літургія);

2) многагалосы харавы музычны твор на тэкст каталіцкага набажэнства, звычайна з суправаджэннем аргана або аркестра.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)