апа́лены, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад апаліць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апа́льванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. апальваць — апаліць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паасма́льваць, -аю, -аеш, -ае; зак., каго-што.

1. Асмаліць¹ у многіх месцах, усё, многае або ўсіх, многіх.

П. бакі армяка.

П. вусы.

2. Апаліць з усіх бакоў.

П. слупы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

недапалі́ць, ‑палю, ‑паліш, ‑паліць; зак., што і чаго.

Апаліць не ў поўнай меры, не ў дастатковай ступені. Недапаліць кераміку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апа́лены

1. ото́пленный;

2. обожжённый;

3. обу́гленный, обу́глившийся;

1-3 см. апалі́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

апа́льваць несов.

1. ота́пливать, отопля́ть;

2. обжига́ть;

3. обу́гливать;

1-4 см. апалі́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Апа́л. Рус. дыял. опал ’апаленае месца’, укр. опал ’ацяпленне, паліва’, польск. opał ’тс’, чэш., славац. opal (спец.) ’акаліна’, ’загар’, в.-луж. wopał ’апёк’. Бязафікснае ўтварэнне ад дзеяслова апаліць, апальваць. Пры замацаванні значэння ’паліва’ магчымы польскі ўплыў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ogrzać

зак.

1. абагрэць, сагрэць;

2. ацяпліць, апаліць, абагрэць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

спячы́, спяку́, спячэ́ш, спячэ́; спячо́м, спечаце́, спяку́ць; спёк, спякла́, -ло́; спячы́; спе́чаны; зак.

1. гл. пячы.

2. каго-што. Апаліць агнём, пашкодзіць чым-н. гарачым скуру чаго-н.

С. руку.

3. Апячы (пра адчуванне, выкліканае чым-н. пякучым.

Гарачай кавай увесь рот спёк.

4. перан., што. Зрабіць што-н. хутка, наспех (разм.).

С. даклад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

апа́л ​1, ‑у, м.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. апальваць — апаліць.

2. Тое, чым што‑н. апальваецца (дровы, драўнінныя адыходы, торф і пад.); паліва. Але яшчэ пытае люты. Зіму прывёўшы на прычал, Ці добра, людзі, вы абуты? Як вы багаты на апал? Колас.

3. Апрацоўка гліняных вырабаў высокай тэмпературай.

апа́л ​2, ‑у, м.

Празрысты шклопадобны камень (звычайна малочнага колеру з блакітнаватым ці жаўтаватым адлівам), некаторыя гатункі яго лічацца каштоўнымі. А там Урал Хавае скарбы руд, Тапаз, апал, Цудоўны ізумруд. Зарыцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)