магу́тнасць, -і, мн. -і, -ей, ж.

1. гл. магутны.

2. Фізічная велічыня, якая паказвае адносіны работы да часу, на працягу якога яна выконваецца.

М. электрастанцыі.

3. мн. Вытворчыя аб’екты (электрастанцыі, заводы, машыны).

Новыя энергетычныя магутнасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тыпізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак., што.

1. Спецыялізаваць, размеркаваць (размяркоўваць), класіфікаваць па тыпах (у 1 знач.).

Т. азёры.

Т. будаўнічыя аб’екты.

2. Увасобіць (увасабляць) у тыпічных формах.

Т. факты.

|| наз. тыпіза́цыя, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аграма́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., што.

Ператварыць індывідуальнае, прыватнае (сродкі вытворчасці, гаспадарчыя аб’екты і пад.) у калектыўна-грамадскае; абагуліць. Аграмадзіць зямлю, жывёлу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

таксано́мія, ‑і, ж.

Тэорыя класіфікацыі і сістэматызацыі складанаарганізаваных галін рэчаіснасці, якія маюць іерархічную будову (арганічны свет, аб’екты геаграфіі, геалогіі, мовазнаўства і пад.).

[Грэч. táxis — лад, парадак і nómos — закон.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Кры́лы ’жабры’ (Шатал.). Таксама парныя аб’екты з абодвух бакоў рыбы, таму па аналогіі з крыло© (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

нябе́сны, -ая, -ае.

1. гл. неба.

2. перан. Цудоўны, чароўны, вельмі прыгожы.

Над цудам цуд н.

Нябеснае стварэнне.

3. Які мае колер неба; светла-блакітны.

Н. колер.

○

Нябесныя целы (спец.) — планеты, каметы, зоркі, галактыкі і іншыя касмічныя аб’екты, што вывучаюцца астраноміяй.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абагу́ліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак., каго-што.

Зрабіць асабістае, уласнае калектыўным, грамадскім, агульным (сродкі вытворчасці, гаспадарчыя аб’екты, жывёлу і пад.).

А. маёмасць.

А. зямлю.

А. жывёлу.

|| незак. абагу́льваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абагу́льванне, -я, н. і абагу́ленне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

радыёастрано́мія, ‑і, ж.

Раздзел астраноміі, які вывучае розныя касмічныя аб’екты шляхам аналізу выпрамененых ці адбітых імі радыёхваль і даследавання паглынання гэтых хваль міжзорным асяроддзем.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разнапла́навы, ‑ая, ‑ае.

Які выступае ў розных планах, ахоплівае розныя аб’екты чаго‑н. Разнапланавы раман. Разнапланавы пісьменнік. □ Платонаў стаў самым разнапланавым акцёрам, акцёрам найшырэйшага дыяпазону. Сабалеўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

авіябо́мба, ‑ы, ж.

Снарад абцякальнай формы, напоўнены выбуховымі запальнымі або атрутнымі рэчывамі, які скідваецца з лятальнага апарата ў стан ворага або на важныя аб’екты ў яго тыле.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)