omdleć

зак. самлець, абамлець, страціць прытомнасць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

struchleć

зак. абамлець ад страху (жаху)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

обмере́ть сов., разг.

1. (лишиться чувств) абамле́ць, самле́ць, абме́рці;

2. (оцепенеть) заме́рці, умле́ць;

обмере́ть от стра́ха (у́жаса) абамле́ць ад стра́ху (жа́ху);

се́рдце у меня́ о́бмерло сэ́рца ў мяне́ заме́рла.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

обеспа́мятеть сов., разг.

1. (потерять память) абяспа́мяцець;

2. (впасть в обморок) стра́ціць прыто́мнасць, абамле́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

утрупяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Разм. Абмерці, абамлець ад страху, спалоху. [Ляснік:] — Падняў некалькі грыбоў, адагнуўся і ўтрупянеў: з-за маладой елачкі шусь на паляну мядзведзь, стаў і аблізваецца. Пальчэўскі. [Скуратовіч:] — Гавары праўду, а то зараз падніму, ды так лясну,.. што не ўстанеш. Міхалка ўтрупянеў. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

умле́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Замерці, змярцвець (ад жаху, нечаканасці і пад.). Азірнулася — умлела: Валіць следам ён [Дамянік], як дым. Колас. Убачыўшы чалавека з наганам, .. Іван умлеў. Лобан. Умлеў Шчаслівец... Сярод залы Стаіць ні мёртвы ні жывы. Бачыла. // Абамлець, страціць прытомнасць. З-пад задняй сцяны абзываецца чалавек у рудой кучомцы з чорным шалікам на шыі: — Пачынай, бо зараз дзед умлее. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

помертве́ть сов.

1. (потерять признаки жизни) памярцве́ць, змярцве́ць;

2. (прийти в оцепенение) памярцве́ць, змярцве́ць, самле́ць, абамле́ць;

помертве́ть от стра́ха памярцве́ць (змярцве́ць, самле́ць, абамле́ць) ад стра́ху;

3. (утратить чувствительность, онеметь) здранцве́ць, зняме́ць;

помертве́ть от хо́лода здранцве́ць (зняме́ць) ад хо́ладу;

4. перен. (стать безжизненным, пустынным) памярцве́ць;

о́зеро помертве́ло во́зера памярцве́ла.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

о́бморок м. непрыто́мнасць, -ці ж.;

па́дать в о́бморок млець (тра́ціць прыто́мнасць);

упа́сть в о́бморок самле́ць (абамле́ць, стра́ціць прыто́мнасць);

в глубо́ком о́бмороке у глыбо́кай непрыто́мнасці.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

стра́ціць, стра́чу, стра́ціш, стра́ціць; стра́чаны; зак.

1. каго-што. Застацца без каго-, чаго-н.; панесці страты.

С. сябра.

С. працу.

У вайне Беларусь страціла кожнага трэцяга.

2. што. Без карысці, марна патраціць што-н. (пра час, грошы і пад.).

С. цэлы месяц.

С. многа грошай без патрэбы.

3. што. Не захаваць, не зберагчы што-н.

С. сілы і здароўе.

4. што. Часткова або поўнасцю пазбавіцца якіх-н. уласцівасцей, якасцей, сувязей і пад.

С. надзею.

С. давер.

С. сувязь з аднакласнікамі.

5. што. Збіцца з дарогі, згубіць след.

С. сцежку.

◊

Страціць ласку ў каго — перастаць быць у пашане, павазе.

Страціць прытомнасць — абамлець, самлець.

Страціць розум — здурнець.

|| незак. стра́чваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

знепрытомнець, самлець, абамлець, страціць прытомнасць; абмерці (разм.) □ упасці ў забыццё

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)