Verbum

няспе́шны, ‑ая, ‑ае.

Які робіць што‑н. без спеху (пра чалавека). Няспешны ў рухах, разважлівы, заўсёды з усмешкай, лагоднай і хітраватай, Макар Сяргеевіч падабаўся людзям. Шыцік. // Які адбываецца без спеху; павольны, спакойны. Няспешная гутарка. Няспешная гульня. □ Аляксей Іванавіч увайшоў у пакой цяжкім няспешным крокам. Шашкоў. // Які не патрабуе спешнага выканання. Няспешная работа.

пакая́нне, ‑я, н.

1. Прызнанне веруючым сваіх грахоў перад свяшчэннікам. Тарасіха раптам загаласіла: — А навошта ж вы яго па-а-слалі-і-і. Загінуў бедны без па-а-каяння-а-а... Асіпенка.

2. Прызнанне сваіх памылак. — Транспарт узяў без дазволу, — з пакаяннем у голасе загаварыў Шыпулька. Кулакоўскі.

•••

Адпусціць душу на пакаянне гл. адпусціць.

пратрашча́ць, ‑шчу, ‑шчыт, ‑шчыць; зак.

1. Утварыць трэск, траскатню. Стрэлы пратрашчалі ў ранішнім паветры, водгулле гулка разнесла іх па далёкіх цяснінах. Быкаў.

2. што і без дап. Разм. Сказаць што‑н. хутка, гучна. У лесе абмяркоўвалі салаўя. Сойка пратрашчала: — Які ён шэры! Непрыкметны. «Вожык».

3. што і без дап. Трашчаць некаторы час.

рызыкну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

1. Аднакр. да рызыкаваць.

2. з інф., на што і без дап. Нягледзячы на рызыку, адважыцца зрабіць што‑н. Хто з разведчыкаў не рызыкнуў бы на гэта? На вайне без рызыкі нельга. Новікаў. — Дык што, хлопцы, рызыкнём хіба? Як, Уладзік, рызыкнём? — звярнуўся Тургай да сяброў. Колас.

сно́ўдацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

Разм. Хадзіць, рухацца туды і сюды (часцей без мэты); бадзяцца (звычайна без справы). Каля буданоў сюды-туды сноўдаюцца людскія постаці. Кулакоўскі. Вучоба не лезла ў галаву, пісаць таксама не хацелася,.. [Кастусь] сноўдаўся з кута ў кут, не знаходзячы месца. С. Александровіч. Цяпер.. [дзеці] сноўдаюцца па двары — шукаюць сабе занятак. Даніленка.

спе́цца, спяюся, спяешся, спяецца; спяёмся, спеяцеся; зак.

1. Дасягнуць зладжанасці ў сумесным спеве, навучыцца зладжана спяваць разам. Пяюць з ахвотай, самааддана, хоць галасы нязладжаныя — не паспелі спецца. Навуменка.

2. перан. Разм. Дасягнуць узгодненасці ў дзеяннях, учынках, адзінства ў поглядах. Ну і спеліся яны... Мяжэннага нельга ўявіць без Рэпікава, як Рэпікава без Мяжэннага. Гроднеў.

увасо́біцца, ‑біцца; зак.

Знайсці праяўленне, адлюстраванне ў якой‑н. канкрэтнай форме. Уся логіка яго [Івана] адмаўлення ўвасобілася.. ў пытаннях-дакорах: «Навошта? Навошта?... Што ты робіш?..» Быкаў. Нязвыклымі былі і гэтая навакольная цішыня — без выбухаў, без шуму баёў,.. і сустрэча з бабулькай, у якой як бы ўвасобілася гора, перажытае тутэйшымі людзьмі за гады вайны. Хадкевіч.