суб...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:

1) другаснасці, пабочнасці, падначаленасці, маласці ў параўнанні з тым, што названа ў базавай аснове, напр.: субпадрад, субпадрадчык, субынспектар, субпрэфект, субарэнда, субпрадукты, субкантынент, субадзінка, субклетачны, субмікронны, суб’ядзерны;

2) знаходжання каля чаго-н., пад чым-н., напр.: субстратасфера, субальпійскі, субарктычны, субсветлавы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

часць, -і, мн. -і, -е́й, ж.

1. Асобная самастойная вайсковая адзінка.

Камандзір танкавай часці.

Вайсковая ч.

2. Доля, пай, частка, якія належаць каму-н.

Трэцюю ч. зямлі бацька адпісаў малодшаму сыну.

3. Галіна якой-н. дзейнасці; спецыяльнасць (разм.).

Пайсці па фінансавай часці.

Гэта не па маёй часці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

аванга́рд

(фр. avant-garde, ад avant = наперадзе + garde ахова)

1) частка войска, якая знаходзіцца ўперадзе галоўных сіл у паходзе і пры наступленні, 2) перан. перадавая частка класа, грамадства.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

...галосы, ‑ая, ‑ае.

Другая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае: а) з такім голасам, які паказваецца ў першай частцы, напрыклад: звонкагалосы, рознагалосы; б) з такой колькасцю галасоў, якая названа ў першай частцы, напрыклад: двухгалосы, шматгалосы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бо́льшасць, ‑і, ж.

Большая частка, большая колькасць каго‑, чаго‑н. Большасць студэнтаў не ведалі яшчэ адзін аднаго. Карпюк. Войтава дарога і накіраванасць пераважнай большасці сялянства, у тым ліку і Аўгіні, ляжаць у розных роўніцах. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́разка, ‑і, ДМ ‑зцы, ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. выраза́ць — вы́разаць (у 1–6 знач.).

2. Р мн. ‑зак. Тое, што выразана. Газетная выразка. Альбом выразак.

3. У кулінарыі — верхняя, самая мясістая частка філею.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

авансцэ́на, ‑ы, ж.

Пярэдняя, адкрытая частка тэатральнай сцэны, крыху высунутая ў глядзельную залу. У змроку авансцэны Прагучаў акторскі голас. Глебка. Трыбуна стаяла з процілеглага ад Івана Паўлавіча боку і была крыху ссунута на авансцэну. Місько.

[Фр. avant-scène.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

медна...

Першая састаўная частка складаных слоў са значэннем: а) які мае адносіны да апрацоўкі медзі, напрыклад: медналіцейны, меднапракатны; б) у склад якога ўваходзіць медзь, напрыклад: меднааміячны, меднарудны; в) падобны чым‑н. на медзь, напрыклад: меднабароды.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пля́місты, ‑ая, ‑ае.

1. Пакрыты плямамі, з плямамі (у 1 знач.). Аднекуль ззаду слухачоў імкліва прабіраецца да эстрады баец — у касцы і плямістай плашч-палатцы. Ракітны.

2. Як састаўная частка некаторых заалагічных назваў. Плямісты алень.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

по́яс, ‑а, м.

1. Рэмень, шнур і пад., якімі падпяразваюць адзежу па таліі. Яшчэ да таго, як Глушак управіўся наліць усім, Дубадзел падняўся, абцягнуў гімнасцёрку пад поясам, важна пакашляў у кулак. Мележ. // Паласа тканіны, якая прышываецца да верхняй часткі спадніцы, штаноў; паясніца. Прышыць пояс.

2. (пераважна з прыназ.). Паясніца, талія. Па пояс тут вырасце грэчка, мёдам запахнуць палі. Панчанка. Коўдра рабілася [нясцерпна] цяжкаю, і.. [Васіль] памаленьку ссоўваў яе з галавы на плечы, з плеч на пояс, а з пояса на ногі. Гартны.

3. Што‑н., размешчанае паласой. Неўзабаве параход схаваўся за зялёным поясам прырэчных лазнякоў. Краўчанка. / Пра святло. У поясе святла, якое падала з будкі, стары чалавек у кароценькай ватоўцы і валёнках і худы падлетак грузілі дровы. Мележ.

4. Брусы (распоры) паміж кроквамі. Паадбівалі ў кроквах паясы і спусцілі на два бакі ўніз па палавінцы. «Беларусь».

5. Спец. Частка паверхні зямнога шара паміж двума мерыдыянамі.

6. Спец. Частка паверхні зямнога шара, якая з’яўляецца пэўнай кліматычнай зонай. Сярэдні пояс. Трапічны пояс.

7. Спец. Частка краіны, якая адрозніваецца ад іншай тэрыторыі якімі‑н. эканамічнымі прыкметамі. Тарыфны пояс.

8. Спец. Частка шкілета ў пазваночных жывёл і чалавека, якая служыць для прычлянення да тулава і апоры канечнасцей. Плечавы пояс.

•••

Гадзінны пояс — 1/24 частка зямной паверхні, ва ўсіх пунктах якой аднолькавае лічэнне часу (уся зямная паверхня падзелена на 24 гадзінныя паясы).

Заткнуць за пояс каго гл. заткнуць.

Кланяцца ў пояс гл. кланяцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)