дражні́ць, дражню́, дра́жніш, дра́жніць; незак.
1. каго (што). Злаваць, наўмысна раздражняць чым-н.
Д. мядзведзя.
2. што. Узбуджаць, выклікаць якія-н. жаданні.
Д. апетыт.
Смачныя стравы дражнілі нос.
3. Паўтараць у смешным выглядзе чые-н. рухі, словы, а таксама называць крыўднай мянушкай.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
драпе́жны, -ая, -ае.
1. Які корміцца жывёламі (пра звяроў, птушак і пад.).
Д. звер.
Драпежныя рыбы.
2. перан. Прагны, поўны імкнення авалодаць кім-, чым-н., захапіць што-н., а таксама такі, што выражае такое імкненне.
Драпежная натура.
Д. погляд.
|| наз. драпе́жнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
вужа́ка, -і, ДМ -жа́цы, мн. -і, -жа́к, ж.
1. Агульная назва паўзуноў з доўгім гнуткім целам без ног; змяя (разм.).
Віцца вужакай (таксама перан.: падлізвацца, падлашчвацца, дабіваючыся чаго-н.).
2. перан. Пра ліхога, каварнага чалавека.
|| прым. вужа́чы, -ая, -ае.
Вужачая скура.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
бабёр, -бра́, мн. -бры́, -бро́ў, м.
1. Жывёліна атрада грызуноў, якая звычайна жыве ў лесе каля рэк і вадаёмаў.
2. Футра гэтай жывёліны, а таксама адзенне з такога футра.
Хадзіць у бабрах.
|| прым. бабро́вы, -ая, -ае.
Бабровая хатка.
Б. запаведнік.
Бабровая шапка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
без... (а таксама без’..., бес..., бяз..., бяз’..., бяс...), прыстаўка.
Служыць для ўтварэння:
1) прыметнікаў ад назоўнікаў са знач.: пазбаўлены чаго-н., які не мае чаго-н., напр.: беззямельны, безадходны, безазёрны;
2) назоўнікаў, якія азначаюць адсутнасць або недахоп чаго-н., напр.: беззямелле, бездарожжа, безадказнасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
бутафо́рыя, -і, ж.
1. Прадметы абстаноўкі ў спектаклі, а таксама штучныя прадметы замест сапраўдных на вітрынах магазінаў і інш.
2. перан. Падман, бачнасць, фальш, разлічаныя на знешні эфект.
Усё гэта б.
|| прым. бутафо́рскі, -ая, -ае і бутафо́рны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
азо́н, -у, м.
Газ з рэзкім пахам, злучэнне трох атамаў кіслароду, ужыв. для ачышчэння паветра, вады, а таксама ў тэхніцы.
|| прым. азо́навы, -ая, -ае.
○
Азонавая дзірка (спец.) — анамальная з’ява — змяншэнне натуральнай для дадзенай шыраты і пары года колькасці азону ў азонавым слоі атмасферы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
алімпі́йскі, -ая, -ае; гл. алімп, алімпіяда.
○
Алімпійскія гульні — усенародныя гульні ў Старажытнай Грэцыі ў гонар бога Зеўса, якія наладжваліся адзін раз у 4 гады паблізу Алімпіі, а таксама сучасныя міжнародныя спаборніцтвы па ўсіх асноўных відах спорту.
◊
Алімпійскі спакой — велічны, непарушны, поўны спакой.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
абанеме́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.
1. Дакумент, які дае права на карыстанне чым-н. пэўны час, а таксама само такое права.
А. на цыкл лекцый.
А. у тэатр.
2. Аддзел бібліятэкі, дзе кнігі выдаюцца на дом.
|| прым. абанеме́нтны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
лёда... (а таксама леда...).
Першая састаўная частка складаных слоў, якая пішацца, калі націск у другой частцы падае не на першы склад і ўжыв. са знач.:
1) які мае адносіны да лёду, напр.: лёдагенератар, лёдазасцярога, лёдазабеспячэнне, лёдаўтварэнне;
2) які ўтрымлівае лёд, напр., лёдагрунтавы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)